|
СoCa CoLa kompaniyasining faoliyati tahlili
Gazli yaxna ichimlik deganda hammaning xayoliga birinchi navbatda Koka-Kola (Coca-Cola) keladi. Izlanish natijalariga ko’ra, “kola” so’zi “okey” so’zidan keyin ko’pchilikka tanish so’z ekan. AQShda bu nafaqat shunchaki yaxna ichimlik, balki Amerika madaniyatining bir bo’lagi hamdir.
Koka-Kola koinotda va Shimoliy qutbda iste’mol qilingan ilk ichimlikdir. Har kuni dunyo bo’ylab 1,9 milliard dona Koka-Kola mahsuloti ichiladi. Ichimlikni 1886-yilda farmatsevt Jon Pemberton o’ylab topgan.
“O’shanda bir kunda atigi to’qqiz dona Koka-Kola iste’mol qilinardi. Jon Pemberton 50 dollar sarmoya qilib, birinchi yilda 36 dollar foyda ko’rgan, xolos”, - deydi Ted Rayan.
130 yil o’tib, Koka-Kola dunyoda salqin ichimliklar ishlab chiqaruvchi eng yirik kompaniyaga aylandi. Bosh qarorgohi Atlanta shahrida joylashgan, o’z muzeyi ham bor - sayyohlar sevib boradigan joy.
“Maza qildik. Qiziqarli kino qo’yib berishadi, interaktiv dasturlari bor. Ko’rishga arziydigan joy”, - deydi Mettyu Rubush ismli sayyoh.
Muzeyda kompaniya tarixi haqida ma’lumot olish, Koka-Kola ichimliklarining turli xillarini tatib ko’rish mumkin. Koka-Kolaning ta’mi betakror bo’lib, uni tayyorlash retsepti sir saqlanadi.
So’nggi yillarda odamlar sog’lig’iga jiddiyroq e’tibor qaratarkan, bunday gazli ichimliklar savdosi tushib bormoqda. Biroq Amerikada bayramlarni Koka-Kolasiz tasavvur qilib bo’lmaydi.
“Har safar sayilga chiqqanda yoki mehmon chaqirganda albatta bir quti Koka-Kola sotib olasiz. Boshqa ichimliklar ham olishingiz mumkin, biroq ulardan biri Koka-Kola bo’ladi, albatta”, - deydi Xavyer Levi.
Amerikaliklar fast-fud kafelariga kirsa, xot-dog, gamburger va fri kartoshkasi bilan birga Koka-Kola ichimliklarini ham oladi.
“Yoshligimda Koka-Kolani chiroyli shisha idishlarda sotishardi. Kafemizda ham shunday”, - deydi “Chili Boul” kafesi egasi Kamol bin Ali.
1958-yilda poytaxt Vashingtonda ochilgan bu joyda Amerikaning ko’zga ko’ringan ko’plab odamlari ovqatlangan. Prezident Barak Obama ulardan biri.
1906 yilda, Harvi Vashington Uili Kongress o'tgan yili Amerika Qo'shma Shtatlari Qishloq xo'jaligi vazirligi kimyo byurosining rahbari bo'lgan Sof oziq-ovqat va giyohvand moddalar to'g'risidagi qonun. Byuro zararli tarkibiy qismlari bo'lgan mahsulotlarni sotadigan kompaniyalar va o'z mahsulotlariga nisbatan chalg'ituvchi da'volar bilan chiqqan kompaniyalarni ta'qib qilishni boshladi. 1903 yilda Coca-Cola allaqachon ishlatilgan koka barglari (ularda faqat oz miqdordagi toshlar bo'lgan) kokain) va bosh og'rig'ini davolaydi degan da'vodan voz kechgan.[1] Ammo uning o'rnini qoplash uchun kompaniya kofein miqdorini ko'paytirdi va Vili ichimliklar tarkibidagi oz miqdordagi kofein ham odamlar uchun zararli deb hisobladi.U, ayniqsa, Coca-Colani 4 yoshgacha bo'lgan bolalar iste'mol qilayotganidan xavotirda edi.[1] Shunday qilib, 1909 yilda u Coca-Cola jo'natmasidan 40 bochka va 20 kegni olib qo'yishni buyurdi. 1911 yil 13 martda hukumat 1906 yilgi "Oziq-ovqat va giyohvand moddalar to'g'risida" gi qonunga binoan ishni qo'zg'atdi. Bu Coca-Cola kompaniyasini kofeinni tarkibidan olib tashlashga majburlamoqchi bo'ldi Coca-Cola formulasi, mahsulot soxtalashtirilgan va noto'g'ri ishlab chiqarilgan deb ishonish.
"Yolg'on": Zino qilish haqidagi da'vo, aslida, mahsulot tarkibida zaharli yoki qo'shilgan zararli tarkibiy qism (ya'ni kofein) bo'lgan, bu mahsulot sog'liqqa zarar etkazishi mumkin.[3] Hukumat, sirop ko'rsatma bo'yicha suyultirilganda, tarkibida 1,21 bo'lgan ichimlik paydo bo'lishini aytdi donalar 8oz porsiya uchun (yoki 78,4 mg) kofein.
"Noto'g'ri markalangan":" Coca Cola "nomi mavjud bo'lganligining vakili sifatida noto'g'ri nomlangan deb da'vo qilingan. koka va kola ammo mahsulot tarkibida "koka va ozgina miqdorda kola mavjud emasligi" va shu bilan ushbu moddalarga "taqlid" bo'lganligi va ularning "o'ziga xos nomi" ostida sotuvga qo'yilganligi. O'sha paytda yorliqlarda koka barglari va kola yong'oqlari.
912 yilda, Coca-Cola g'olib chiqqan bo'lsa ham, ikkita qonun loyihasi taqdim etildi AQSh Vakillar palatasi ga o'zgartirish kiritish Sof oziq-ovqat va giyohvand moddalar to'g'risidagi qonun, kofeinni "odat tusiga kiruvchi" va "zararli" moddalar ro'yxatiga qo'shish, ular mahsulot yorlig'ida ko'rsatilishi shart.
Hukumat birinchi murojaatini 1913 yilda Oltinchi tuman sudiga yuborgan Sinsinnati, ammo qaror yana bir bor tasdiqlandi. Ushbu qaror "Sof oziq-ovqat va giyohvand moddalar to'g'risida" gi qonunni susaytiradi deb xavotirlanib, 1916 yilda yana Oliy sudga shikoyat qildi.Bu safar u g'alaba qozondi va boshqa narsalar qatorida dastlabki ishda kofeinning zaharli ekanligiga qarshi va unga qarshi dalillar borligini va hakamlar hay'atiga etib borishdan oldin sudyani rad etgan bo'lishi kerakligi to'g'risida qaror chiqardi va ishni pastki sudga yubordi.
Keyin Coca-Cola ixtiyoriy ravishda o'z mahsulotidagi kofein miqdorini kamaytirdi va boshqa sud xarajatlarini to'lash va boshqa sud jarayonlaridan qochish uchun to'lashni taklif qildi. Qaror qabul qilindi, chunki Uili 1912 yilda iste'foga chiqqan va FDA da hech kim Coca-Cola-ga qarshi bosimni davom ettirishdan manfaatdor emas edi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
