Mavzu: san'atda oqim va yo'nalishlar darsning maqsadi va vazifasi: Ta’limiy maqsad

Darsda foydalaniladigan jihozlar: Ko’rgazmali qurollar va plakatlar.
1.Tashkiliy qism 4 minut
2. O’tilgan mavzuni takrorlash 12 minut
3.Yangi mavzu bayoni 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
O’tilgan mavzuni takrorlash.
Yangi mavzu bayoni:
Tasviriy san’atda keng tarqalgan uslublardan biri kubizm uslubidir. Bunday uslubda ishlagan rassomlar tasvirlanayotgan buyumlaming atrofini aylanib ko‘rayotgandek tasvirlashga harakat qilganlar. Bu intilishni yanada bo‘rttirib ko‘rsatish uchun rassomlar tomoshabinga buyumning ko‘rinmas tomonlarini ham tasvirlaganlar.
Kubizm uslubining asoschisi Pol Sezann tasviriy san’at asoslarini o‘rganuvchilar uchun kubizm uslubining muhimligini uqtirib, rassom ta~ biatdagi silindr, shar, konusni ko‘rishi kerakligini ta’kidlaydi. Shundagi- na unda buyumlaming konstuktiv tuzilishini tahlil qilish, buyumlaming o‘zgarmas shaklini yaxlit ko‘rish malakalari shakllanib boradi, uning shak- li va nisbatlarini to£gcri tasvirlash orqali yaratilgan tasviriy san’at asaridan zavqlanish mumkin bocladi. Shuning uchun ham ko‘plab rassomlar kubizm uslubida rasm ishlaganlar.
Pol Sezann (1839-1906) fransuz postim- pressionizim oqimining vakili. Parijdagi Syuie Akademiyasida tahsil olgan. Kubizm uslubida, asosan natyurmort, shuningdek, manzara va portret janrlarida ko'plab asarlar yaratgan.
Kartinalarida obyektning konstruktiv tuzilishini uzoq vaqt kuzatish asosida tahlil qilishga inti- lish sezilib turadi. Rassom rangtasvir asarlari- da ko'p rang ishlatmagan, ko'proq buyumlar ning konstruktiv tuzilishidan tashqari, ulaming fazoviy bo ‘shliqdagi, makondagi о'mini tasvir¬lashga ustuvor tarzda ahamiyat qaratadi (12- rasm).
Kubizm uslubida rasm ishlashning eng qulay janrlaridan biri, shubha- siz, natyurmort janridir. Chunki natyurmort janrida ishlash uchun qo'yilgan buyumlar qo‘zg£almas boclib, ulaming konstruktiv tuzilishi, fazoviy joy- lashuvi, muhitdagi holatini uzoq vaqt kuzatish mumkin bocladi. 13-rasm- dagi manzara janrida yaratilgan kartinada rassom obyekt elementlarini tasvirlashda ulaming kocrinmas tomonlarini ko‘rsatishga harakat qilgan. Odatda, shu yo‘nalishda ijod qiluvchi rassomlar asar yaratayotganda kubizm uslubining qonuniyatlariga amal qiladilar.
Pol Sezanning izdoshlari sifatida Pablo Pikassoning ijodi san’at tari- xida alohida ahamiyatga ega. Chunki u tasviriy san’atning ko'p yo£na- lishlarida ijod qilgan bo‘lsa-da, an’anaviy uslublami inkor etmagan. Shuningdek, J.Brak, F.Leje, R. Beloni kabi rassomlar ham kubizm uslubida ijod qilganlar. 

13- rasm. Kubizm uslubida ishlangan manzara. Pablo Pikassoning “Xorta de Embro qishlog‘idagi fabrika” asari, 1909-yil,

1- topshiriq. Konstruktiv tuzilishiga ko‘ra uncha murakkab boclmagan buyumlardan iborat natyurmort qocying va undagi har bir buyumning geometrik shaklini tahlil qiling.
2- topshiriq. Kubizim oqimi vakillari kabi natyurmortdagi buyumlaming ko‘rinmas tomonlarini his qilgan holda tasvirlashga harakat qiling.