Мавзу: Репродуктив тизим физиологияси Тузувчи: дотц. Бабаджанова. С. Х

Уруғланиш ва ҳомиладорлик. Уруғланиш. Етук эркак жинсий ҳужайраси сперматозоид билан аёл жинсий ҳужайраси (тухум ҳужайра, гамета) нинг бир-бирига қўшилиш жараёнига уруғланиш (оталаниш) деб айтилади. Уруғланишда янги ҳужайра (зигота, тухум) пайдо бўлади.

• Уруғланиш ва ҳомиладорлик. Уруғланиш. Етук эркак жинсий ҳужайраси сперматозоид билан аёл жинсий ҳужайраси (тухум ҳужайра, гамета) нинг бир-бирига қўшилиш жараёнига уруғланиш (оталаниш) деб айтилади. Уруғланишда янги ҳужайра (зигота, тухум) пайдо бўлади.
• Сперматозоидларнинг бачадонга ўтишининг асосий шарти уларнинг мустақил холда ҳаракатланишга қодирлигидир. Улар қинга тушгандан сўнг бачадон бўйнига томон ҳаракатланади. қиндаги кислотали муҳит сперматозоидларнинг бир қисмини халок қилади, қолгани бачадон йўлига ўтади. Бачадонда сперматозоидларнинг ҳаракатчанлиги 3 - 4 кун сақланиб туришига имкон берадиган муҳит бўлади. Сперматозоидларнинг уруғлантириш лаёқати 2 кунгина сақланиб туради. Сперматозоидлар 30 дақиқада бачадон бўшлиғига етиб олади ва 1-2 соатдан сўнг бачадон найларига ўтиб, шу жойда тухум билан учрашади. Тухум ҳужайра мустақил ҳаракатланиш хусусиятига эга эмас.

Тиниқ парда ва шуълали тож билан ўралиб турадиган етук тухум ҳужайра ёрилган фолликулдан корин бўшлиғига тушади. Най ва шокилаларнинг перистальтик ҳаракатлари билан эпителий киприкчаларининг ҳаракатлари тухум ҳужайранинг найга тушишига ёрдам беради. Одатда бачадон найининг бошланғич қисмида уруғланиш жараёни содир бўлади. Бачадон найига тушган тухум ҳужайрага миллионлаб сперматозоидлар яқинлашиб келгани билан тухум ҳужайрага ўтган-ларидан фақат биттаси уруғлантиради. ўша сперма-тозоиднинг ядроси тухум ҳужайра ядросига етиб бориб, у билан қўшилади. Натижада ягона зигота ҳосил бўлади. Демак, ота ирсияти она ирсияти билан бирлашади. Уруғ-ланиш пайтидан бошлаб аёлда бўйида бўлиш, яъни хомиладорлик жараёни бошланади.

Тиниқ парда ва шуълали тож билан ўралиб турадиган етук тухум ҳужайра ёрилган фолликулдан корин бўшлиғига тушади. Най ва шокилаларнинг перистальтик ҳаракатлари билан эпителий киприкчаларининг ҳаракатлари тухум ҳужайранинг найга тушишига ёрдам беради. Одатда бачадон найининг бошланғич қисмида уруғланиш жараёни содир бўлади. Бачадон найига тушган тухум ҳужайрага миллионлаб сперматозоидлар яқинлашиб келгани билан тухум ҳужайрага ўтган-ларидан фақат биттаси уруғлантиради. ўша сперма-тозоиднинг ядроси тухум ҳужайра ядросига етиб бориб, у билан қўшилади. Натижада ягона зигота ҳосил бўлади. Демак, ота ирсияти она ирсияти билан бирлашади. Уруғ-ланиш пайтидан бошлаб аёлда бўйида бўлиш, яъни хомиладорлик жараёни бошланади.