Mavzu rejasi: Toklarning o`zaro magnit tasiri

ELEKTR VA MAGNETIZM
16-ma’ruza
Toklarning o`zaro magnit ta’siri. Magnit maydon induksiya vektori. Bio-Savar-Laplas qonuni. Magnit maydon kuchlanganligi. Harakatlanayotgan zaryadlangan zarrachaning magnit maydoni.
Umumiy fizika kafedrasi dotsenti: Nurmatov N.A.

Mavzu rejasi:

1. Toklarning o`zaro magnit tasiri.

2. Magnit maydon induksiya vektori.

3.Bio-Savar-Laplas qonuni.

4.Magnit maydon kuchlanganligi.

5.Harakatlanayotgan zaryadlangan zarrachaning magnit maydoni.

1. Toklarning o`zaro magnit tasiri.

• Magnitlangan jismlar atrofida magnit maydon hosil bo’ladi.Buni tajribada kuzatish uchun shu maydonga kiritilgan magnit strelkasining yo’nalishini o’zgarishida ko’rishimiz mumkin. Uning yo’nalishi shu magnit strelkasi qo’yilgan nuqtadagi natijaviy(Yerning magnit maydoni va magnitlangan jismning maydonlari) magnit maydonning yo’nalishini ko’rsatadi. Amper tokli o’tkazgichlarining o’zaro tortishishini aniqlaydi. Amper o’z stanogi yordamida erkin aylanadigan tokli ramkaga, ikkinchi tokli o’tkazgichlarni yaqnlashtirib toklarning o’zaro magnit ta’sirini o’rganadi. Elektr toki o’z atrofiga magnit magnit maydoni hosil qiladi. Ikkinchi tokli o’tkazgichni bu maydonga kiritganimizda ular orasida o’zaro magnit ta’siri natijasida mexanik kuch yuzaga keladi.

1-rasmda to`g`ri burchakli kontur o`rnatilgan Amper stanogi tasvirlangan. U simobli idishlar tubiga tiraladigan ikkita vertikal uchliklarga o`rnatilgan to`g`ri burchakli sim ramkadan iborat. Ignali podshipniklarda ishqalanish juda kam bo`lgani tufayli ramka vertikal o`q atrofiga bemaloll aylana oladi, bunda ramka simob kantaktlar yordamida doim tok zanjiriga ulanganligicha qoladi.

• 1-rasmda to`g`ri burchakli kontur o`rnatilgan Amper stanogi tasvirlangan. U simobli idishlar tubiga tiraladigan ikkita vertikal uchliklarga o`rnatilgan to`g`ri burchakli sim ramkadan iborat. Ignali podshipniklarda ishqalanish juda kam bo`lgani tufayli ramka vertikal o`q atrofiga bemaloll aylana oladi, bunda ramka simob kantaktlar yordamida doim tok zanjiriga ulanganligicha qoladi.