Mavzu: Rayonlashtirilgan sholg‘om navlari, yetishtirish texnologiyasi Reja: Kirish Asosiy qism

Mavzu: Rayonlashtirilgan sholg‘om navlari, yetishtirish texnologiyasi
Reja:
Kirish

1. 
   Asosiy qism
   
   1. 
      Sholg‘om yetishtirishning ahamiyati
      
   2. 
      Sholg‘omning rayonlashtirilgan navlari
      
   3. 
      Sholg‘om yetishtirish texnologiyasi
      

Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar



Kirish
Sabzavotchilik dehqonchilikning sabzavot ekinlarini yetishtirish bilan shugʻullanadigan tarmogʻi. Sabzavotchilik dehqonchilikning boshqa tarmoqlaridan ko’p jihatdan farq qiladi, jumladan, Sabzavotchilikda ekinlar ochiq va himoyalangan (yopiq) yerlarda yetishtiriladi, aksariyat bir mavsumda hosil beradigan ekinlar ekiladi.
Sabzavot ekinlari ochiq maydonlarda (bahor, yoz va kuz davrlarida) hamda urugʻ olish uchun, yopiq yerlarda (mavsumdan qatʼi nazar) yetishtiriladi. Himoyalangan yerlarda oʻsimlikning oʻsishi va rivojlanishi uchun (masalan, issiqxonalarda) jami omillar sunʼiy yaratiladi va ularni o’sish jarayonini boshqarish mumkin. Bu esa qish, erta bahor, kech kuzda ham sabzavot yetishtirish imkoniyatini yaratadi. Sabzavotchilikda yetishtiriladigan ekinlar turining koʻpligi, biologik xususiyatlarining xilmaxilligi bilan ham ajralib turadi. Oʻzbekistonda 70 ga yaqin turdagi Sabzavotchilik ekinlari yetishtiriladi va qishloq xoʻjaligida salmoqli oʻrinni egallaydi.
Oʻrta Osiyoda qovunning 2000 yil ilgari, sholg’om, tarvuz, qovoq, bodring, piyoz, sabzi, qalampir, turp va boshqa sabzavotlarni undan ham ilgari ekilgani maʼlum. Xalq seleksiyasida sabzavot ekinlarining dunyoga mashhur navlari yaratilgan. Asrlar davomida sabzavot ekinlarining tur tarkibi oʻzgarib bordi. Masalan, 19-asrning 2-yarmidan Rossiya orqali pomidor, kartoshka, karam, gulkaram, bolgar qalampiri, Xitoydan esa rediska, patisson, pekin karami va boshqa turlari kirib keldi hamda asosiy ekinlar qatoridan joy oldi. 21-asr boshidan Oʻzbekistonda aholi jon boshiga yillik sabzavotlar isteʼmolining fiziologik normalarini (jami 113,3kg; shundan karam 2,1kg, pomidor 25,6kg, bodring 5,5kg, piyoz va sarimsoq 18,3kg, sabzi 18,3kg, lavlagi 5,5kg, boshqa sabzavotlar 20,0kg) taʼminlash maqsadida sabzavotchilik jadal rivojlantirilmoqda.
Yirik shaharlar va sanoat markazlari atroflaridagi tumanlar, asosan, Sabzavotchilik bilan shugʻullanadi. Shirkat, dexqon va fermer xoʻjaliklarida ochiq dalada polietilen plyonkalar ostida yerosti sabzavotlarni yetishtirish yoʻlga qoʻyilgan.

1.