Mavzu: qishloq xo’jaligida tuproqlarning radioaktiv moddalar bilan ifloslanishi

MAVZU: QISHLOQ XO’JALIGIDA TUPROQLARNING RADIOAKTIV MODDALAR BILAN IFLOSLANISHI.

Reja:

1.Kirish

2) Tuproq , tuproq qoplami, atrof-muhitning ifloslanishi

3) ifloslanishning asosiy manbalari

4) Tuproq ekotizimi.

5) Tuproqning qiymati

6) Tuproqning tuzilishi

7) Mineral ozuqalar va tuproqning ularni ushlab turish qobiliyati

8) Tuproqning kimyoviy moddalar bilan ifloslanishi va uning oqibatlari

9) Tuproqning yo'qolishi

10) Tuproq monitoringida nazorat qilish usullari

11) Yerni muhofaza qilish biotexnologiyasi

12 ) Xulosa

ADABIYOTLAR RO'YXATI

KIRISH
Hozirgi vaqtda insoniyat jamiyatining tabiat bilan o'zaro ta'siri muammosi ayniqsa keskinlashdi. Shubhasiz, inson hayotining sifatini saqlash muammosini hal qilishni zamonaviy ekologik muammolarni aniq tushunmasdan tasavvur qilib bo'lmaydi: tirik, irsiy moddalarning evolyutsiyasini (o'simlik va hayvonot dunyosi genofondini) saqlash. tabiiy muhitning (atmosfera, gidrosfera, tuproq, o'rmonlar va boshqalar) tozaligi va mahsuldorligi), tabiiy ekotizimlarga ularning bufer sig'imi doirasidagi antropogen bosimni ekologik jihatdan tartibga solish, ozon qatlamini, tabiatdagi trofik zanjirlarni saqlash, biosirkulyatsiya. moddalar va boshqalar.
Yerning tuproq qoplami biosferaning eng muhim tarkibiy qismidir
Yer. Bu biosferada sodir bo'ladigan ko'plab jarayonlarni belgilaydigan tuproq qobig'i.


Asosiy ifloslanish manbalari
Tuproq - gidrosfera, atmosfera, tirik va o'lik organizmlarning birgalikdagi o'zaro bog'liq o'zaro ta'siri ostida litosfera sirt qatlamlarining uzoq muddatli o'zgarishi natijasida hosil bo'lgan jonli va jonsiz tabiatga xos bo'lgan bir qator xususiyatlarga ega maxsus tabiiy shakllanish. .
Tuproq qoplami eng muhim tabiiy shakllanishdir. Uning jamiyat hayotidagi roli tuproqning yer shari aholisini oziq-ovqat resurslarining 95-97% ini ta’minlovchi oziq-ovqat manbai ekanligi bilan belgilanadi.
Tuproq qoplamining o'ziga xos xususiyati uning unumdorligi bo'lib, u ekinlar hosilini ta'minlaydigan tuproq xususiyatlarining yig'indisi sifatida tushuniladi. Tuproqning tabiiy unumdorligi undagi oziq moddalar bilan ta'minlanishi va uning suv, havo va issiqlik rejimlari bilan bog'liq. Tuproq o'simliklarning suv va azot bilan oziqlanishiga bo'lgan ehtiyojni ta'minlaydi, ularning fotosintetik faolligining eng muhim agenti hisoblanadi. Tuproq unumdorligi unda to‘plangan quyosh energiyasi miqdoriga ham bog‘liq . O'simliklar har yili fotosintez jarayonida va biomassani yaratish jarayonida katta miqdorda quyosh energiyasini to'playdi, n * 10 ¹⁰ tonna organik moddalarga aylanadi. Sintezlangan organik moddalarning katta qismi parchalanishi tufayli tuproq va suvga qaytadi. Inson tomonidan fitomas iste'moli taxminan 3,6 * 10 ¹⁸ tonnaga baholanadi.
Tuproq qoplami o'z-o'zini tartibga soluvchi biologik tizimga tegishli bo'lib, u butun biosferaning eng muhim qismidir. Yerda yashovchi tirik organizmlar, o'simliklar va hayvonlar quyosh energiyasini fito- va zoomas shaklida fiksatsiya qiladi .
Er usti ekotizimlarining mahsuldorligi er yuzasining issiqlik va suv balansiga bog'liq bo'lib, ular sayyoramizning geografik qobig'idagi energiya va moddalar almashinuvi shakllarining xilma-xilligini belgilaydi.
Dunyoning quruqlik maydoni 129 million ^km2 yoki quruqlikning 86,5% ni tashkil qiladi. Taxminan 15 million km ^{2 (erning 10%)} qishloq xo'jaligi erlari tarkibida haydaladigan erlar va ko'p yillik plantatsiyalar , 37,4 million km ² (25%) pichanzorlar va yaylovlar ostida. Ekin maydonlarining umumiy maydoni turli tadqiqotchilar tomonidan turli yo'llar bilan baholanadi: 25 dan 32 million ^{km2 gacha} .
Sayyoramizning yer resurslari hozirgi vaqtda mavjud bo'lganidan ko'ra ko'proq odamlarni oziq-ovqat bilan ta'minlash imkonini beradi. Biroq, ayniqsa, rivojlanayotgan mamlakatlarda aholi sonining ko'payishi tufayli tuproqning degradatsiyasi, ifloslanishi, eroziya va boshqalar; shuningdek, shaharlar, shaharchalar va sanoat korxonalarini rivojlantirish uchun yer olish hisobiga aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan ekin maydonlari miqdori keskin kamaymoqda.
Insonning tuproqqa ta'siri insoniyat jamiyatining er qobig'i va uning yuqori qatlamiga, umuman tabiatga umumiy ta'sirining tarkibiy qismi bo'lib, ilmiy-texnika inqilobi davrida ayniqsa kuchaygan. Shu bilan birga, nafaqat insonning yer bilan o'zaro ta'siri kuchayadi, balki o'zaro ta'sirning asosiy xususiyatlari ham o'zgaradi. “Tuproq – odam” muammosi urbanizatsiya, yerlardan, ularning resurslaridan sanoat va uy-joy qurilishi uchun foydalanishning kuchayishi, oziq-ovqatga bo‘lgan ehtiyojning ortishi bilan murakkablashmoqda. Insonning xohishiga ko'ra tuproqning tabiati o'zgaradi, tuproq hosil bo'lish omillari o'zgaradi - relef, mikroiqlim, yangi daryolar paydo bo'ladi va hokazo. Sanoat va qishloq xo'jaligining ifloslanishi, tuproq xossalari va tuproq hosil qilish jarayonlari, potentsial unumdorlikning o'zgarishi, qishloq xo'jaligi mahsulotlarining texnologik va ozuqaviy qiymatining pasayishi va boshqalar ta'siri ostida.