Mavzu: Qidiruv usullarini tadqiq qilish

 

 

 

Laboratoriya ishi 

 

 

 

Mavzu: Qidiruv usullarini tadqiq qilish

 

 

 

 

 

 

Bajardi:024-L1 gurux talabasi 

Xamdamboyev Sh. 

Tekshirdi:

  

Husanov Sh. 

 

 

 

 

 

 

Toshkent  -  2019 

Qidiruv usullarini tadqiq qilish

 

     Ma’lumotlarni  qayta  ishlashda  qidiruv  asosiy  amallardan  biri  bo‘lib,  uning 

vazifasi  berilgan  argument  (kalit)  bo‘yicha  ma’lumotlar  bazasi  ichidan  mazkur 

argumentga mos ma’lumotlarni topish yoki yo‘qligini aniqlashdan iborat. 

     Agar  kerakli  ma’lumot  yo‘q  bo‘lsa,  u  holda  ikkita  ishni  amalga  oshirish 

mumkin: 

 ma’lumot yo‘qligini belgilash; 

 jadvalga ma’lumotni qo‘yish. 

     Ixtiyoriy  ma’lumotlar  majmuasi  jadval  yoki  fayl  deb  ataladi.  Ixtiyoriy 

ma’lumot  (yoki  tuzilma  elementi)  boshqa  ma’lumotdan  biror  bir  belgisi  orqali 

farq qiladi. Mazkur belgi kalit deb ataladi.  

     Kalit ikki hil bo‘lishi mumkin: 

 birlamchi(takrorlanmaydi, noyob); 

 ikkilamchi(takrorlanadi).  

    Ta’rif. Agar kalitlar ma’lumotlar jadvalidan ajratib olinib alohida fayl sifatida 

saqlansa,  u  holda  bunday  kalitlar  tashqi  kalitlar  deyiladi.  Aks  holda,  ya’ni 

yozuvning bir maydoni sifatida jadvalda saqlansa ichki kalit deyiladi. 

     Qidiruvning maqsadi - quyidagi jarayonlarning birini bajarilishidan iborat: 

 topilgan yozuvni o‘qish; 

 qidirilayotgan yozuv topilmasa, uni jadvalga qo‘yish; 

 topilgan yozuvni o‘chirish. 

     Faraz qilaylik, k – kalitlar massivi bo‘lsin. Har bir k(i) uchun r(i) – ma’lumot 

mavjud. Key – qidiruv argumenti.  

 

 

Jadvaldagi  ma’lumotlarning  tuzilmasiga  qarab  qidiruvni  bir  necha 

turlari mavjud. 

 

Topshiriq: 

8. 

Binar qidiruvdan foydalanib massivdan berilgan kalitga mos  elementni 

sonini toping. 

 

 Java kodi:  

class 

Binar{ 

    

int 

BinarQidiruv(String arr[],

int 

l,

int 

r,String x) 

    { 

        

if 

(r>=l){ 

            

int 

mid=l+(r-

1

)/

2

; 

            

if 

(arr[mid]==x) 

                

return 

mid; 

            

if 

(arr[mid].hashCode()>x.hashCode()) 

                

return 

BinarQidiruv(arr,l,mid-

1

,x); 

            

return 

BinarQidiruv(arr,mid+

1

,r,x); 

        } 

        

return 

-

1

; 

    } 

 

    

public static void 

main(String[] args) { 

        Binar ob=

new 

Binar(); 

        String arr[]={

"Abbosov A"

,

"Mirobidov B"

,

"Zokirov Sh"

,

"To'lqinov 

O"

,

"Yoqubov M"

}; 

        

int 

n=arr.

length

; 

        String x=

"Zokirov Sh"

; 

        

int 

natija=ob.BinarQidiruv(arr,

0

,n-

1

,x); 

        

if 

(natija==-

1

) 

            System.

out

.println(

"Malumot yo'q"

); 

        

else 

System.

out

.println(

"Talaba tartib indeksi "

+natija); 

    } 

} 

 

Natija: 

Talaba tartib indeksi 2