Mavzu: Qayta sug’urtalash faloliyati va uni rivojlantirishning xorij tajribasi
Kirish………………………………………………………………………........3
Reja:
Qayta sug’urtaning mohiyati va ahamiyati……………………………5
Qayta sug’urtaning turlari va asosiy shakllari………………………...13
Qayta sug’urtani amalga oshirishning xalqaro tajriba va ko’rsatkichlari tahlili…………………………………………………………………..20
Qayta sug’urtalashning xorij tajribasini mamlakatimizda qo’llash…...28
Xulosa………………………………………………………………………...…39
Foydalanilgan adabiyotlar va saytlar ro’yxati……………………...………..41
Kirish O‘zbekiston Respublikasida sug‘urta bozori rivojlanishini davlat tomonidan qo‘llab quvvatlanishi natijasida yuridik va jismoniy shaxslarga sug‘urta xizmatlarini ko‘rsatish ko‘lami kengayib sifat ko‘rsatkichlarida ijobiy o‘zgarishlar yuz berdi.
Mustaqillikning dastlabki yillarida respublikamizda to’laqonli sug’urta bozorini barpo etish va uni barqaror rivojlanishini ta’minlash uchun yetarli darajada iqtisodiy va huquqiy asoslar yaratildi. Sug’urta sohasida mavjud bo’lgan davlat monopoliyasiga barham berildi.
O’tgan yillar tajribasi shuni ko’rsatadiki, mamlakatimiz rahbariyati va hukumati sug’urta sohasini davlat tomonidan qo’llab-quvvatlashga va rivojlantirishga muntazam e’tibor berib kelayapti.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan 2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha qabul qilingan harakatlar strategiyasining 3.1. bandi makroiqtisodiy barqarorlikni yanada mustahkamlash va yuqori iqtisodiy o‘sish sur’atlarini saqlab qolishga bag‘ishlangan bo‘lib, unda asosiy e’tibor sug‘urta, lizing va boshqa moliyaviy xizmatlarning hajmini ularning yangi turlarini joriy qilish va sifatini oshirish hisobiga kengaytirish, shuningdek kapitalni jalb qilish hamda korxona, moliyaviy institutlar va aholining erkin resurslarini joylashtirishdagi muqobil manba sifatida fond bozorini rivojlantirishga qaratilgan1.
Iqtisodiyotda erishilgan marralar, istiqbolga mo’ljallangan uzoq muddatli maqsadlar, jahon bozoridagi real va yuzaga kelishi prognozlashtirilayotgan vaziyatdan kelib chiqib 2018 yilgi iqtisodiy dasturning bir qator eng muhim yo’nalishlari va ustuvor vazifalari belgilandi. Shuningdek, mamlakatimizni iqtisodiy rivojlantirish, uzoq muddatli strategik maqsadlarni amalga oshirishda O’zbekistonning jahon bozoridagi raqobatbardoshligini oshirish va mavqeini mustahkamlashga yo’naltirilgan tarkibiy o’zgarishlar, zamonaviy yuksak texnologiyalarga asoslangan eksportbop mahsulotlar ishlab chiqarishni jadal rivojlantirish asosiy ustuvor yo’nalishlardan biri ekanligiga alohida e’tibor qaratilmoqda. So’nggi yillarda O’zbekiston iqtisodiyotida kuzatilayotgan rivojlanish ko’rsatkichlarining samarali moliyaviy siyosat natijasi ekanligini qayd etish zarur.
O‘zbekiston sug‘urta bozorini jahon standartlariga mos ravishda rivojlantirishga etibor qaratilmokda va sug‘urta bozorini modernizatsiyalash tubdan yangilashga katta etibor qaratilmoqda.
So’ngi yillarda sug’urta tizimining ajralmas bir qismi bo’lgan qayta sug’urtalash sohasiga ham katta e’tibor qaratildi va bu soha uchun hukumatimiz tomonidan qator huquqiy-me’yoriy haujjatlar ishlab chiqildi. Lekin hozirgi kunda mamlakatimizda ushbu soha rivoji bilan bog’liq qonunchilik tizimida ham amaliyotda ham yechimini kutayotgan muammolar juda ko’p. Ana shu holatlarning mavjudligi va qayta sug’urtalash bozorini muvofiqlashtirishning mohiyat jihatdan yangi tizimini joriy etish shart-sharoitlari va imkoniyatlarini o’rganishning zarurligi ushbu ish uchun tanlangan mavzuning dolzarbligini belgilab bermoqda.