Мавзу: Пул ислохотлари

Мавзу:Пул ислохотлари

Reja:

1.Пул ислоҳотларини амалга оширишнинг зарурлиги ва шарт-шароитлари.

2.Пул ислоҳотлари турлари ва уларни амалга ошириш усуллари.

3.Деноминация ва уни амалга ошириш тартиби. Нуллификация ва уни амалга ошириш тартиби.

1-режа

• Пул ислоҳотлари - миллий валютани мустаҳкамлаш, пул бирлигини барқарорлаштириш ва пул муомаласини тартибга солиш мақсадида давлат томонидан мамлакат пул тизимини тўлиқ ёки қисман қайта ташкил этиш. Пул ислоҳотлари қоғоз пул белгиларининг ҳаммаси ёки бир қисми қадрсизланганда ва уларнинг ҳажми кўпайиб, янгиси (қоғоз ёки металл) билан алмаштириш лозим бўлганда, пулнинг олтин қиймати ёки валюта курси ўзгарганда, пул тизимига ўзгартиш киритиш зарур бўлганда ўтказилади. Пул ислоҳотлари мамлакатдаги иқтисодий ҳолатга, пулнинг қадрсизланиш даражасига ва давлатнинг сиёсатига боғлиқ ҳолда турли усулларда: ортиқча қоғоз пулларни йўқ қилиш билан пул ҳажмини камайтириш (дефлясия); эски пул белгиларини йўқ қилиб, янги қоғоз пул белгиларини зарур миқдорда чиқариш (нуллификасия); эски пул белгиларини йирикроқ янги пул белгиларига алмаштириш (деноминасия); пул бирлиги ёки қоғоз пул бирлиги курсининг металл қиймати

1-режа

• ва чет эл валютасига нисбатан курсини пасайтириш (девалвасия); пул бирлигидаги металл қиймати ёки қоғоз пул курсини ташқи давлатлар валютасига нисбатан ошириш (ревалвасия) ва бошқа шаклларда амалга оширилади. Ҳозирги Марказий Осиё ҳудудларида муҳим пул ислоҳотлари Амир Темур ҳукмронлик қилган даврдан бошланган. Унинг ташаббуси билан ўша давргача муомалада бўлган майда мис тангалар ўрнига сифат ва ҳажм жиҳатдан бир неча марта ортиқ бўлган, йирик қийматга эга олтин ва кумуш тангалар зарб этила бошлаган. Амир Темур тасарруфида бир неча зарбхоналар бўлганлиги ва уларда зарб этилган тангалар Йевропада ҳам машҳур бўлганлиги ҳақида кўп маълумотлар бор. Биргина Ғарбий Эрон ва Озарбайжонда Амир Темурнинг номи битилган 120 турдан ортиқ олтин ва кумуш тангалар муомалага киритилган