- Reja
- 1.Prenatal davrida psixofiziologik rivojlanish.
- 2.Chaqaloqlik davrining fiziologik va psixologik xususiyatlari.
- Prenatal davri
- bosqichlari
- Germinal
- bosqich
- (urug`lanishdan
- homila paydo
- bo`lguncha)
- Embrional
- bosqich
- (homilaning
- 2 oylikkacha
- bo`lgan
- bosqich)
- Fetal bosqich
- (3 oylikdan
- 9 oylikkacha
- bo`lgan bosqich)
| | | - Homilada qo`l,oyoqlar,barmoqlar,yuz
- ,yurak,miya,o`pka va boshqa hayotiy muhim organlar yuzaga keladi.Bu bosqichning oxirlarida embrion insoniy qiyofaga ega bo`ladi.Yuz tuzilishi kun sayin o`zgaradi.Ichki organlar – o`pka,ovqat hazm qilish,chiqarish tizimi shakllanadi, lekin hali faoliyat ko`rsatmaydi.
- Bu bosqichda organizmning ko`pchilik organ va tizimlari faoliyat ko`rsata boshlaydi.Harakatlari faollashadi – homila qimirlaydi,boshini o`giradi,kablarini shivirlatadi,ogzini ochadi,suyuqlik muhitida nafas olish mashqlarini bajaradi,so`rish harakatlarini amalga oshiradi.
| - 3 oylikda
- 4 oylikda
- 5 oylikda
- 6 oylikda
| - Ko`zida qorachiq payd bo`ladi ,milkida tishlarshakllanadi, qo`l va oyoq barmoqlarida tirnoq o`sa boshlaydi.Qalqonsimon,oshqozonosti bezi,buyrak rivojlanadi, jigar Ishlay boshlaydi. Qovurg`a, umurtqa qattiqlashadi.Tana uzunligi 7.5 sm, og`irligi 14 g.ni tashkil etadi.
- Tana uzunligi ortadi, bosh va tana proportciyasi
- normallashadi.Yuzida lablari ko`rina boshlaydi. Yurak muskul kuchi ortib, uning qisqarish chastotasi minutiga
- 120-160 urishga to`g`ri keladi.
- Ushlash refleksi yuzaga keladi,harakatlar hajmi va kuchi
- Ortadi. Qimirlaganda ona uning tirsagi, tizzasi, boshini
- seza oladi.
- Homila uzunligi 30 sm.,og`irligi 0.7 kg.ga teng bo`ladi.
- Ko`z to`liq shakllanadi,suyak tizimi jadal rivojlanadi,
- Sochlari o`sishda davom etadi. Bu bosqichdagi eng e`tiborli voqea – miyaning o`sishidir.Bosh miya 6 marta kattalashadi,
- Faoliyat ko`rsata boshlaydi.Bu nafas olish,uyqu va tetiklik
- Jarayonlarining o`zaro munosabatini boshqarish imkonini beradi.
| - 7 oyligida
- 8 oyligida
- 9 oyligida
| - Homila og`irligi 1,5 kg.ga teng bo`ladi. Nerv tizimi-
- ning etilishi natijasida nafas olish, yutinish funktciyalari boshqariladigan bo`lib qoladi, vestibulyar apparat ishlay boshlaydi.
- Homila og`irligiga haftasiga 200 g. dan qo`shilib boradi. Uning organizmi tashqi olam bilan uchrashuvga tayyorlana boshlaydi. Teri ostida yog` qatlami hosil bo`ladi, bu esa bola dunyoga
- Kelgan vaqtda uni temperatura o`zgarishidan asraudi. 8,5 oyligida ko`zini ochadi, qo`llarini ko`ra oladi.
- Homilada uyqu va bedorlikning sutkalik cikli o`rnatiladi.Eshitishning rivojlanishi tugaydi.O`sish-
- da davom etadi.Boshi bilan pastga o`giriladi.
- Og`irlikning ortish tempi pasayadi.
| 1953 yilda Virdjiniya Apgar standart baholash shkalasini ishlab chiqqach,vrachlar yangi tug`ilgan chaqaloq salomatligining holatini tez va ob`ektiv baholash imkoniga ega bo`ldilar. Baholash tug`ilgandan 1 minut o`tgach o`tkaziladi va 5 minutdan so`ng takrorlanadi. - 1953 yilda Virdjiniya Apgar standart baholash shkalasini ishlab chiqqach,vrachlar yangi tug`ilgan chaqaloq salomatligining holatini tez va ob`ektiv baholash imkoniga ega bo`ldilar. Baholash tug`ilgandan 1 minut o`tgach o`tkaziladi va 5 minutdan so`ng takrorlanadi.
- Ushbu shkala bo`yicha maksimal ball – 10.
- 7 va undan ortiq ballar norma.
- 7 balldan past ballar bola organizmining to`liq faoliyat ko`rsatmayotganligidan darak beradi.
- 4 balldan past bo`lsa chaqaloqni maxsus apparatda boqiladi.
Yangi tug`ilgan chaqaloqning holatini aniqlash uchun APGAR shkalasi | | | | | | | | | | - Chastotasi minutiga 100 ta urish
| - Chastotasi minutiga 100 ta urishdan ortiq
| | | | | | | - Birmuncha egilish darajasi
| | - Reflektor qo`zg`aluvchanlik
| | | | | | - Tana pushti va
- qo`l-oyoqlarning
- ko`kimtirligi
| |
Do'stlaringiz bilan baham: |