1.1.Poykentning tarixi. Tarixchi Muhammad Narshaxiyning “Buxoro tarixi” kitobida Poykent haqidagi ma’lumotlar.
1.2.Poykent yodgorliklari arxeolog L.A.Zimin va V.A.Shishkin tadqiqotlarida 1.3. Poykentning arablar tomonidan egallanishi
II BOB. Poykent qadimgi manzilgohi - Osiyo Pompeyi
2.1 Arxeologik qazishlar jarayonida poykent yodgorligidan topilgan turli tupilmalar.
Poykent oʻz tarixi jarayonida Buxoro vohasining nafaqat yirik savdo markazlaridan biri sifatida, balki tutgan geografik oʻrni jihatidan Gʻarbiy Sugʻdning siyosiy hayotida strategik tomondan muhim ahamiyatga ega boʻlgan. Oʻrta asr muarrixlari Muhammad Narshaxiy, Tabariy, Ibn al –Xordadbex, Ibn al-Faqix va boshqalarning asarlarida bu goʻsha “Madina al Tujjor” –“Savdogarlar shahri” deya eʼtirof etilgan.Poykent taʼriflanishicha, Soʻgʻdning “marvaridmonand” shahri boʻlgan. Ushbu betakror shahar ming yillar davomida cho‘l qumliklari ostida qolib ketgan, bu esa uning qoldiqlarini hozirgi kungacha saqlab qolishga yordam berdi. Aynan shu uchun arxeologlar bu hududni Osiyoning Pompeyi deb nomlashgan. Somoniylar hukmronligi davrida shahar o‘z rivojining eng cho‘qqisiga chiqib, yirik savdo va hunarmandchilik markaziga aylandi. Qadimgi shahar atrofida ko‘plab karvonsaroylar paydo bo‘lib, ular Buxoroga sayohat qilgan ko‘plab savdogarlar uchun to‘xtash joyi vazifasini o‘tagan. Arxeologlar bu yerda XI asrga oid qadimiy jome masjidining qoldiqlarini topganlar. Ammo XI asrda Zarafshon daryosining sayozlanishi tufayli, Poykentga suv kelishi to‘xtagan, bu esa shaharning inqirozga uchrashiga sabab bo‘lgan. Asrlar o‘tgach bu yerlar sahroga aylandi, qum ostidagi xarobalar olimlarga qadimgi tarixning ulkan xazinasini bitta to‘plamga jamlashga yordam berdi.
Kurs ishining maqsad va fazifalari: Poykentning tarixi. Tarixchi Muhammad Narshaxiyning “Buxoro tarixi” kitobida Poykent haqidagi ma’lumotlar umumlashtirish va qisqacha tavsiflash. Poykent yodgorliklari arxeolog L.A.Zimin va V.A.Shishkin tadqiqotlarini tahlil qilish va tushuntirish. Mustamlakachilik sharoitida Turkiston o’lkasida ilm-fan sohasidagi siyosatni tahlil qilish. Arxeologik qazishlar jarayonida poykent yodgorligidan topilgan turli tupilmalarni o’rganish va tahlil qilish.