Mavzu: poyasidan tola beradigan o‘simlik tolali zig’IR

6. Foydalanilgan manbalar.

1.Tolali zig‘irni xalq xo‘jaligidagi ahamiyati.

Tolali zig‘ir poyasida 20—30 % lub tolalari saqlanadi. Urug‘larida 35—42 % yaxshi quriydigan moy mavjud. Zig‘ir moyi bo‘yoq, qog‘oz, elektrotexnika, meditsina, parfumeriya, oziq-ovqat sanoatida foydalaniladi. Kunjarasida 30—35 % oqsil, 32 % gacha hazmlanadigan azotsiz ekstraktlanadigan moddalar saqlanadi va u chorva mollari, ayniqsa, bo‘rdoqiga boqilayotgan qoramollar uchun yaxshi konsentratlangan oziqa hisoblanadi. Uning kunjarasida 1,2 o.b. va 280 g hazmlanadigan protein saqlanadi. Zig‘ir urug‘i tabobatda, veterinariyada keng qoplaniladi. Tolali zig‘ir hosilining 70—80 % zig‘ir poxoli, 10—20 % (urug‘ urug‘lik ekinzorlarda 30 %) va 10—15 % to‘pon tashkil qiladi.

Tolali zig‘ir Hindiston va Xitoy, Misr, Kavkazortining tog‘li viloyatlarida eramizdan 4—5 ming yil muqaddam ekila boshlangan. Madaniy zig‘ir Janubiy-G‘arbiy, Sharqty Osiyodan kelib chiqqan degan taxminlar ham bor.

Jahon dehqonchiligida tolali zig‘ir 1,5 mln gektar maydonga ekiladi. U Rossiya, Qirg‘iziston, Gollandiya, Fransiya, Angliya, Germaniya, Yaponiya, AQSh, Qozog‘iston, Ukraina davlatlarida ko‘p ekiladi.
0 ‘zbekistonda, asosan, moyli zig‘ir ekiladi. Tolali zig‘irning o‘rtacha tola hosildorligi 3,8 s/ga. Zig‘ir tolasi yetishtirish bo‘yicha Rossiya Federatsiyasi dunyoda yetakchi o‘rinlardan birini egallaydi