Mavzu: Pedagogik nizolarni boshqarish va ularni bartaraf qilish usullari

Mavzu: Pedagogik nizolarni boshqarish va ularni bartaraf qilish usullari
Nizoli vaziyatlarni boshqarishning bir qator samarali usullari mavjud. Ularni quyidagi ikki yirik guruhga bo‘lish mumkin. Ular quyidagilar: tarkibiy – tashkiliy usullar va strategik usullardir. O‘z navbatida tarkibiy – tashkiliy usullar to‘rt usuldan iboratdir: bular

• 
  O‘qishga bo‘lgan talabni tushuntirish;
  
• 
  Muvofiqlashtirish va integratsiyalash;
  
• 
  Umumtashkiliy kompleks maqsadlar;
  
• 
  Rag‘batlantirish tizimini takomillashtirish;
  

Strategik usullar esa o‘z navbatida besh usuldan tashkil topgan bo‘lib bular quyidagilardan iboratdir:

• 
  Uzoqlashish;
  
• 
  Silliqlashish;
  
• 
  Majburlash;
  
• 
  Kelishuv;
  
• 
  Muammoni hal qilish usullaridir.
  

Ta’kidlaganimizdek, pedagog nizoli vaziyatlarning kelib chiqish sabablarini faqat o‘quvchilar xarakatlaridagi tafovutlardan deb bilmasliklari kerak. Albatta, bu ham qandaydir anik holatda nizoli vaziyatning vujudga kelishida muhim omil vazifasini bajarishi mumkin.
Stress- turli xil ekstremal ta’sirlar – stressorlarga javoban yuzaga keluvchi keng doiradagi holatlarni belgilovchi holat.
Frustrasiya – ma’lum maqsad yo‘lidagi mavjud mavhum to‘siqlarni paydo bo‘lishiga nisbatan hosil bo‘ladigan muvaffaqiyatsizlikni boshdan kechiruvchi ruhiy holat.
Nizo – istaklari, qiziqishlari, qadriyatlari yoki tushunchalari mos kelmasligi sababli yuzaga keladigan ikki yoki undan ortiq sub’ektlar o‘rtasidagi ijtimoiy o‘zaro aloqalar shakli sub’ektlar individ, guruh, o‘z-o‘zi bilan ichki nizolar holatlarida bo‘ladi.
Konflikt signallariga inqiroz, tomonlar orasidagi tanglik, tushunmovchilik, hasadgo‘ylik (g‘ayirlik), insidentlar, diskomfort kiradi.
“Konfliktologiya” bo‘lib, u lotincha “conflictus” – to‘qnashuv, “logiya” – ta’limot demakdir. Demak, to‘qnashuv haqida ta’lim berish, ya’ni to‘qnashuv haqidagi fan hisoblanadi.
Pedagogik konfliktologiya fanining predmeti – konfliktlarning yuzaga kelishi, rivojlanishi va tugallanishiga doir umumiy qonuniyatlardir.
Konfliktning o‘zaro ta’sir sub’ekti – alohida odam, yoki odamlar va odamlar guruhi.