Mavzu: Oziq-ovqat mahsulotining sifati va sifatni boshqarish sistemasi

5.4. Mahsulot sifatining shakllanish bosqichlari

Mahsulot sifatining zarur darajasini ta’minlash uchun mahsulotning "hayot" tsiklini davom ettirmoq zarurdir.

Hayot tsikli – bu yaratish jarayonining o’zaro bog’liqligi va mahsulotlar holatining uning ishlatilishi yoki ehtiyoj davri tugaguncha dastlabki talablarni shakllanishidan mahsulotlar xolatining asta-sekinlik bilan o’zgarib borishidir.
Hayot tsiklining birinchi darajasini quyidagi bosqichlarga bo’lish mumkin: tekshirish va tayyorlash (ishlash); tayyorlash (yasash) va realizatsiya qilish (pullash) va muomalaga chiqarish; ekspluatatsiya qilish. (1.8. rasm).
Hisoblab chiqilgan bosqichlarni etaplarga, jarayonlarga bo’lish mumkin. Mahsulotlar sifatini bir xilda doimiy ta’minlash hayot tsiklida yuzaga keladigan ko’p omillarga bog’liqdir. Ularni quyidagicha tasavvur qilish mumkin.
Mahsulotni tekshirish va tayyorlash.

Bu bosqichning maqsadi – yangi mahsulot sifatiga perspektiv talablarning shakllanishi; konstruktorlik va boshqa turdagi texnik qarorlar hujjatlarini gavdalantirish, realizatsiyaning bu talablarini ko’proq iqtisodiy yo’llar bilan ta’minlash. Berilgan bosqichda sifat omillari mahsulot sifatining shakllanishida katta rolь o’ynaydi.

Amerikalik mutaxassislarning baho berishicha, agar sifatni ta’minlashning hamma o’lchamlarini 100% deb qabul qilinsa, unda 75%i konstruktiv qarorga, loyihalash, maket va tajribali namuna asosida kayta ishlanishi, izlanishiga to’g’ri keladi; 20% - ishlab chikarish jarayoniga; 5%i esa - mahsulotni tamomila qabul qilishga to’g’ri keladi.

Mahsulotlarning sifatini boshqarish va nazoratning statistik metodlari.

Ob’ektiv omillar		Sub’ektiv omillar
Konstruktsiya ishlab chikarish darajasi Nazorat vositasi va b.		Professionallik mahorati. SHaxsiy manfaatdorlik