Mavzu: O’zgarmas elektr toki va uning kimyoviy manbalari, manbaning elektr yurituvchi kuchi Reja

MAVZU: O’ZGARMAS ELEKTR toki va uning kimyoviy manbalari, manbaning elektr yurituvchi kuchi

Reja:

1. 
   О‘zgarmas elektr toki va elektr zanjirlari.
   

2. 
   Elektr zanjirlarining asosiyqonuniyatlari
   

3. Elektr zanjirining ish rejimlari. Metallarda elektr toki.

O’zgarmas tok
O’zgarmas tok – vaqt bo’yicha o’zgarmas bo’lib, . O’zgarmas tok gyenyeratori, akkumulyator, galvanik elyemyentlar, fotoelyemyentlar, tyermopara, p’yezodatchik va hakozolar o’zgarmas tok manbai hisoblanadi.
Amalda; myexanik, ximiyaviy, yorug’lik va boshqa xildagi enyergiyalarni elektr tok enyergiyasi o’zgartirish bilan elektr tok manbai xosil qilinadi. Elektr tok enyergiyasini iste’molchilarga; uzatish liniyasi, kabyel simlari orqali yetqaziladi va bunday bog’lanishni elektrotyexnikada byerk elektr tok zanjiri dyeyilib quyidagi sxema ko’rinishida ifodalash mumkin.



E – manba EyuK
R – iste’molchi qarshiligi.
R₀ – manba ichki qarshiligi

Iste’molchilarda esa elektr tok enyergiyasi, boshqa xildagi enyergiyalarga o’zgartiriladi (myexanik, issiqlik, yorug’lik, ximiyaviy va hakozolar).

E lektr tok zanjirlari tarmoqlanmagan va tarmoqlangan bo’lib, iste’molchilarni birlashtiruvchi simlarga – tarmoq va uchtadan ko’p tarmoqlarni birlashtiruvchi nuqtalarga – tugun dyeb ataladi.

Ikki qutbli elektr tok zanjirlari tarkibida elektr enyergiya manbai bo’lganda aktiv yoki aksincha passiv bo’lishi mumkin.

Elektr tok zanjirlarini hisoblashdagi asosiy maqsad iste’molchilardagi tarmoq toklari, kuchlanishlari va sarf bo’ladigan elektr enyergiya quvvatini hisoblab topishdan iborat bo’lib, Om va Kirxgof qonunlaridan foydalaniladi.