Mavzu: Oʻzbek tilining davlat tili sifatidagi mavqeyi va nufuzini oshirish borasida amalga oshirilayotgan islohotlar Darsning maqsadi


Vokalizm – unlilar tizimi. Konsonantizm



Download 28,88 Kb.
bet6/7
Sana01.01.2022
Hajmi28,88 Kb.
#300942
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
1-mavzu maruzasi (1)

Vokalizm – unlilar tizimi.

Konsonantizm – undoshlar

Fonetik qonuniyat – o’zbek shevalarida amal qilinadigan tovush talaffuzi va u bilan bog’liq aql bilan boshqarilmaydigan fonetik hodisalar.

Singormanizm – unlilar uyg’unligi .

Lingval singormanizm – old qator va orqa qator unlilar uyg’unligi.

Labial singormanizm – lablangan unlilar uyg’unligi.

Assimilyatsiya – unli va undoshlarning o’xshab ketishi yoki bir-birlariga singishi.

Dissimilyatsiya – undosh tovushlarda noo’xshashlik.

Unlilar cho’ziqligi – unlilarning boshqa tovush ta’sirida va uning ta’sirisiz cho’zilishi.’

Diftong va diftongoid – bir tovush xususiyatlarining bo’lishi va shunday tovush .

Kontrast unli –old qator va orqa qator xususiyatlariga ko’ra zidlangan unlilar .

Tovush mosligi – so’z ma’nosiga putur yetkazmaydigan tovush o’zgachaliklari.

Spirantizatsiya – nutq jarayonida portlovchi tovushning sirg’aluvchi variantga ega bo’lishi.

Sandhi – bunda ikki so’zning talaffuzi jarayonida oldingi so’z nihoyasidagi undosh keyingi (boshlanuvchi so’z) tovushga moslashadi yoki dastlabki so’zning oxirgi tovushi keyingi so’z unli bilan boshlansa jaranglashadi.

Umlaut – bu qonuniyat fanda unlilarning regressiv assimilyatsiyasi deb ham yuritiladi.Bu qonuniyatga ko’ra affikslardagi old qator unlisini o’z xarakteriga moslab oladi.

Metateza – o’zbek tilida metateza u yoki bu so’z tarkibidagi undosh tovushlarni o’zaro o’rin almashishi .

Anakopa – so’z oxirida keluvchi undosh tovushlarning tushib qolish hodisasidir.

Proteza – ma’lum fonetik sabablarga ko’ra so’zning boshida tovush orttilishi.


Download 28,88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish