Mavzu: O’zbek tilida fonetika Bajardi: Abdumalikova s tekshirdi

Fonetika

O`zbek talabalari uchun hindiy tilining fonetik xususiyatlarini o`rganishda quyidagi mulohazalarni nazarda tutish lozim.

Birinchidan, unlilar tizimida qisqa va cho`ziq kabi hollar, qolaversa, undoshlar tizimidagi serebral, ya`ni $ T, # Th, @ D, ! Dh, , N, tovushlar, nafasli, ya`ni % kh, ` gh, ˆ ch, & jh, q th, / dh, f ph, . bh tovushlar hamda; n~, Å n# burun dimog`li tovushlar mavjudligi hindiy tilining tarixiy rivojlanishidagi ba`zi bir jarayonlarning natijasi hisoblanadi. Bunda hindiy tilining hind-evropa tillar oilasidan kelib chiqishi o`z aksini topgan. Ikkinchidan, boshqa hind-oriy tillar singari hindiy tilining shakllanishi va adabiy til sifatida takomillashuvi ko`p ming yillik davrlardan o`tgan holda mahalliy avstraliya-osiyo va dravid tillari bilan aloqada bo`lganidan dalolat beradi. Qolaversa, bu yerda uning ichki taraqqiyotidagi jarayonlar ham o`z aksini topgan.

Quyidagi k k, g g, c c, j j, t t, d d, n n, p p, b b, m m, y y, r r, l l, v v, x sh, s s, h h kabi harflar bilan ifodalanadigan tovushlar talaffuz jihatdan muqobil o`zbek tovushlaridan deyarli farq qilmaydi.

Binobarin talaffuzi farq qiluvchi tovushlarga alohida tavsif berish maqsadga muvofiqdir.