Mavzu: O`tkir Hoshimov hikoyalarining lingvopoetik tahlili

Jinday-jinday olaylik bundoq. Bugun bayram… (Ichimlik ma’nosida)(112-b) 

Majlisda Ochilni rosa “do`pposlashdi”. (Muhokama qilishdi ma’nosida) 

Jargon umumxalq tilidan maxsus leksikasi va frazeologiyasi hamda yasovchi 

vositalarining  o`ziga  xos  tarzda  qo`llanishi  bilan  farqlanadi.  Ular  talabalar  tilida 

(chizmoq-qochmoq),  (yopmoq-sessiyani  tugatmoq),  yoshlar  tilida  esa  (g`isht-

xunuk), (sindirmoq-lol qilmoq), (uxlatmoq-aldamoq) kabi. 

Jargonlar tarkibi boshqa  tildan olingan o`zlashma  birlik bilan boyib boradi. 

Tez-tez yangilari bilan almashib turadi.  

Ayrim  soha  vakillari  va  soha  guruhlari  nutqiy  tejamkorlik,  qulaylik  uchun 

ham jargon qo`llaydi.  

– Eshityapsanmi? – dedi ovozini pasaytirib. – Chap cho`ntagingda chaqaloq 

“inga”layapti.  Aytmovdimmi,  pulimning  oy-kuni  yaqin  deb.  Xayriyat,  omon-eson 

qutuldi, sho`rlik! Mayli, “bola”sini senga berdim. 200 so`mni qaytar! (“bola” foiz 

ma’nosida)(254-b) 

Qonunni  suv  qilib  ichib  yuborgan.  (Juda  ham  yaxshi  bilishini  nazarda 

tutmoqda) (234-b) 

Jargonning 

kelib 

chiqishi, 

qo`llanilishi, 

turi 

kabi 

masalalar-

---

sotsialingvistikaning o`rganish manbaidir.

53