Mavzu: O`tkir Hoshimov hikoyalarining lingvopoetik tahlili


suv  qilib  ichib  yuborgan



Download 0,76 Mb.
Pdf ko'rish
bet64/86
Sana13.01.2022
Hajmi0,76 Mb.
#355914
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   86
Bog'liq
otkir hoshimov hikoyalarining lingvopoetik tahlili

suv  qilib  ichib  yuborgan

.  (Juda  ham  yaxshi  bilishini  nazarda 

tutmoqda) (234-b) 

Jargonning 

kelib 

chiqishi, 



qo`llanilishi, 

turi 


kabi 

masalalar-




sotsialingvistikaning o`rganish manbaidir.

53

   



 

ARGOTIZMLAR 

 

Argo  so`zi  fransuzcha  “argot”  so`zidan  olingan  bo`lib  biron  ijtimoiy 

guruhning  o`ziga  xos,  boshqalar  tushunmaydigan  yasama  tili.  Argo  bir  necha  til 

unsurlaridan iborat qorishiq va ko`p hollarda, boshqalarga tushunarsiz nutq turida 

namoyon  bo`ladi.  Argo  nutqda  kommunikatsiya  predmetini  sir  tutish  maqsadida 

qo`llanadi:  

1.  O`g`rilar  nutqida:  (mandarin-tilla),  (akula-panjarani  kesish  uchun 

moslama), (kalamush-o`z yaqinlarinikiga “tushadigan”), (urkagan-tajribali o`g`ri);  

2. Mahbuslar nutqida: (maymun-oyna), (shobla-qalloblar guruhi), (krokodil-

qaychi), (ment-militsioner), (pushka-pistolet).

54

 

Argolar  ham  jargon  so`zlar  kabi  biror  ijtimoiy  guruh  yoki  toifalarning, 



masalan, sportchilar, o`g`rilar, olibsotarlar,  poraxo`rlar  va boshqalarning  “yasama 

tili”dir. Argotizmlar yashirin ma`no ifodalaydi.

55

 

Argolar  qiziqishlari,  mashg`ulotlari,  yoshlari  bir  xil  bo`lgan  juda  tor  doira 



(guruh)ga  mansub  kishilar  qo`llaydigan,  ma`nosi  shunday  kishilarga  tushunarli 

bo`lgan  so`zlardir.  Ular  umumxalq  tiliga  oid  so`zlardan  bo`lsa-da,  ammo  bunday 

so`zlar  ham  keng  xalq  ommasiga  tushunarli  bo`lmaydi.  Shu  jihatdan  argolar 

jargonlarga  o`xshaydi.  Argotizm  va  jargonizmlar  asosan,  jonli  so`zlashuvda  tor 

doirada  ishlariladi.  Ulardan  badiiy  asarda  obraz  va  personajlarni  tipiklashtirish 

maqsadida  foydalanish  hollari  uchraydi.  Jargonlar  va  argolar  tilni  bulg`aydi. 

Tilning  sofligi  va  tozaligi,  aniqliligi  va  ravshanligi  uchun  jargonlarga  qarshi 

kurashni ham taqozo qiladi. 

                                           

53

 R.Sayfullayeva va boshqalar. “Hozirgi o`zbek adabiy tili”. 125-126-betlar. 



 

54

 R.Sayfullayeva va boshqalar. “Hozirgi o`zbek adabiy tili”. 125-126-betlar. 



 

55

 Jamolxonov X. “Hozirgi o`zbek adabiy tili”. Toshkent. “Talqin”. 2005. 202-203-betlar. 




U bo`lsa, ichkaridan kattaroq odam chiqarmikin, degan umidda birpas odob 

saqlab  turadi-yu,  hech  kimdan  darak  bo`lavermaganidan  keyin  bir  qo`llab 

velosipedni  rulidan  ushlaydi,  ikkinchi  qo`liga  “


Download 0,76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   86




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish