Mavzu: O’sish va rivojlanishning umumiy qonuniyatlari Reja: 1 O’sish va rivojlanishning umumiy qonuniyatlari



Download 0,52 Mb.
bet2/18
Sana21.02.2022
Hajmi0,52 Mb.
#52751
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
Bog'liq
1-Maruza

Fiziоlоgiya klassifikatsiyasi.

  • Fiziоlоgiya klassifikatsiyasi.
  • Fiziоlоgiyaning bоshqa maхsus sоhalarida оdam va yuksak hayvоnlar fiziоlоgiyasi ko’prоq rivоjlanmоqda. Bundan tashqari, Mеhnat fiziоlоgiyasi, jismоniy mashg’ulоtlar va spоrt fiziоlоgiyasi, оvqatlanish fiziоlоgiyasi, yosh fiziоlоgiyasi оdam fiziоlоgiyasining amaliy ahamiyatga ega bo’lgan sоhalaridir.
  • Maхsus vazifalariga ega bo’lgan patоlоgik fiziolоgiya fiziоlоgik fanlarning alоhida bo’limidir. Nоrmal fiziоlоgiya sоg’lоm оrganizmdagi hayotiy prоtsеsslarni o’rgansa, patоlоgik fiziоlоgiya оrganizmla patоlоgik prоtsеsslarning ro’y bеrishi, rivоjlanishi va o’tishining umumiy qоnuniyatlarini, ya’ni kasal оrganizm hayot faоliyatining maхsus bеlgilarini o’rganadi, kasal оrganizm shu bеlgilari bilan sоg’lоm оrganizmdan farq qiladi.

Fiziologiya fanining rivojlanish tarixi

  • Anatomiya va fiziologiyaning haqiqiy rivojlanish davri qadimiy yunonlar mamlakatidan boshlangan. Yunonistonda ruhoniylar hukmron bo‘lganligi tufayli ko‘pgina fanlar qatori tibbiyot fani ham yaxshi rivodlangan: jumladan, Kos va Knidos maktablari tashkil etilgan. Bu erda Arastu (Aristotel) kabi allomalar ham tarbiya topganlar.
  • Arastu (taxminan eramizdan oldingi 384-322 yillar) nervlarning paylardan farqi borligini isbotlagan. Qon tomirlar yurakdan boshlanishini va shoxtomir («aorta») ni birinchi marta aniqlagan.

Grofil (taxminat eramizadan oldingi 300 - yilda tug‘ilgan)-a’zolarning ichki tuzilishiga qiziqib, ularni birinchi marta kesib o‘rgangan (anatomiya-anatomeo, ya’ni «kesaman», «yoraman») so‘zi ham ana shundan kelib chiqqan. Olim ko‘proq mushaklar, yurak, qon tomirlar va periferik nerv tizimlarini o‘rganib, birinchi bo‘lib xarakatchan va sezuvchi nervlarni aniqlagan.

  • Grofil (taxminat eramizadan oldingi 300 - yilda tug‘ilgan)-a’zolarning ichki tuzilishiga qiziqib, ularni birinchi marta kesib o‘rgangan (anatomiya-anatomeo, ya’ni «kesaman», «yoraman») so‘zi ham ana shundan kelib chiqqan. Olim ko‘proq mushaklar, yurak, qon tomirlar va periferik nerv tizimlarini o‘rganib, birinchi bo‘lib xarakatchan va sezuvchi nervlarni aniqlagan.
  • Jolinus hakim (Klavdiy Galen, 130-210) organizm o‘z vazifalarini uch xil ruh orqali: birinchisi - jigarda paydo bo‘lib, venalar orqali, ikkinchisi - yurakda paydo bo‘lib, arteriyalar vositasida organizmga tarqaladi, uchinchisi esa miyada paydo bo‘lib, nervlar orqali organizmning barcha qismlarini idora qiladi degan. U suyaklar, mushaklar, bosh va orqa miya anatomiyasini o‘rganadi.

Download 0,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish