Mavzu: O’rta ta’limda olingan bilimlarni takrorlash hozirgi o'zbek adabiy tili ta'limi asoslari

Ko'p nuqta quyidagi o'rinlarda ishlatiladi:

1. Mazmunan tugallanmay qolgan gaplar oxirida.

To'ra biroz o'ylab turgach, podshoning devordagi suratini, so'ngra о 'zining

yelkasidagi pogonini ко 'rsatdi.

— Маnа shu imperiya... .

Miryoqub hech narsa anglamadi. (A. Cho 'Ipon)

2. So'zlovchining cheksiz his-hayajonini, beqiyos tabiat manzaralarini ifodalash

uchun.

Do'xtir ayol og'iz berkitib piq-piq yig'ladi.

— Men... men O'zbekistonda besh-oltiyil ishlab edim, — deya yig'ladi. —

Bechora xalq-a, bechoragina xalq-a.. (T. Murod). Qish... Butun atrof oppoq

libosda...

3. Matn (jumla) qisqartirilsa.

— Anovi kuni menga bir oyat aytib edingiz?

— Xo'sh, xo'sh?

-Ilkimdin kelguncha... — deb boshlanar edi.

— Ha-ha, bo 'tarn, lekin bu oyat emas, hazrat Navoiyning hikmat-laridur.

(X. To'xtaboev)

4. Fikr bo'lib-bo'lib ifoda qilinsa yoki duduqlanib aytilsa. Muhammadyor yolg 'iz:

— Turkistonda birinchi m...m...m... artaba tia... t... tr, — dedi-da, fikrg'a toldi.

(A. Cho'Ipon)

5. Suhbatdoshining gapi javobsiz qoldirilsa.

— Manavi dub eshiklaringizni yelkamda tashib kelganman. Tushun-dingizmi?

— Tushundingizmi, deyapman? (X.Sultonov)

6. Tushirib qoldirilgan harf, so'z yoki boshqalar o'rnida.

Nuqtalar о 'rniga kerakli harfni qo 'yib ко 'chirib yozing.

Xayri...x, a...loq, ...abar.

-12-