Mavzu: O'quvchilarga vakal janrlarini o'rgatish uslublari

Tadqiqotning maqsadi 5-7 sinf o'quvchilarida musiqiy-estetik tarbiyani amalga oshirishda vokal va zamonaviy qo`shiqlarni eshitib idrok etishda samara beradigan uslub va vositalarni tanlab amalda qo'llash, olingan ijobiy natijalarni amaliyotga tavsiya etishdan iboratdir.
Ilmiy ishining ob'ekti Qarshi shahar 29-son umumiy o`rta ta'lim maktabi o'quvchilarining 5-7- sinflarida amalga oshirib boriladigan musiqa madaniyati darslarining mazmuni hisoblanadi.
Ilmiy tadqiqot ishining vazifalari tanlangan mavzuning dolzarbligi va maqsadidan kelib chiqqan holda quyidagicha belgilandi:
1.O'quvchilarda tinglash malakalarini shakllantirishda vokal asarlarining imkoniyatlarini aniqlash;
2.O'quvchilarni vokal va zamonaviy qo`shiqlar orqali estetik madaniyatini shakllantirishda samara beradigan yo'l va uslublarni aniqlash;
3. Tajribali musiqa o'qutuvchilarining ish faoliyatini o'rganish va umumlashtirish;
4.Tajriba -sinov ishlari olib borish va uning yakuniy natijalari asosida ilmiy asoslangan pedagogik tavsiyanomalar ishlab chiqish.
O'quvchilar bilan suhbat, bahs-munozara yuritish intervyu olish, anketa savol-javoblarini o'tkazish va sinov-tajriba ishlarini olib borish. Bolalar zamonaviy qo`shiqlaridan o'quvchilarning estetik idroki, did va ijrochiligi uchun mos bo'lganlarini tanlab olish. Ulardan musiqa madaniyati darslarida keng foydalanishdir.
Akademikxonandalik san’ati orqali o'quvchilarni estetik tarbiyalash ishlarini samarali amalga oshirish mumkin, agarda:
-O'quvchilarni estetik tarbiyalshni amalga oshirishda vokal va zamonaviy qo`shiqlarning o'rni va ahamiyati tarixiy va nazariy asoslansa;
-Bolalar zamonaviy qo`shiqlaridan vokal to'garaklarida foydalanishning samarali yo'l va uslublari ishlab chiqilsa;
-O'quvchilarni musiqa orqali tarbiyalashning maqsad va vazifalari bilan uzviy bog'liq holda amalga oshirilsa;
- Jahon va o’zbek akademik vokal asarlarini yaratgan mualliflarning hayoti va ularning yozish uslublariga xos xususiyatlari bilan o'quvchilarni tanishtirib borilsa;
-O'rganiladigan bolalar zamonaviy qo`shiqlarining mazmuni bilan o'quvchilarni batafsil tanishtirib borilsa ko’zlagan maqsadga erishish bir muncha osonlashadi.
birinchi prezidentimiz I.A.Karimovning va ikkinchi prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyevning mavzuga mos keladigan fikrlari, "Ta'lim to'g'risidagi qonun", "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi", o'rta asrlarda Sharqning buyuk qomusiy olimlari tomonidan bildirilgan fikrlar, taniqli pedagog, psixolog va musiqashunos, olimlarning asosiy fikrlari hisoblanadi.
O`quvchilarda vokal va zamonaviy qo`shiqlarni o`rganish masalalari pedagogik muammo ekanligi yaxlit bir butun holatda tadqiq etildi.
-Umumiy o`rta ta’lim maktablarida o`quvchilarni musiqiy estetik tarbiyalashga qaratilgan mashg`ulotlarning mazmuni ishlab chiqildi.
-O`quvchilarni vokal janrini o`rgatishga yo‘naltirilgan zamonaviy pedagogik texnalogiyalarni samaradorlik darajasi aniqlandi.
-O‘quvchilarda vokal janrini o`rgatishga qaratilgan uslubiy tavsiyalar ishlab chiqildi.
-O‘quvchilarni estetik tarbiyalash dolzarb pedagogik muammo ekanligi yaxlit , bir butun holatda tadqiq etildi.
-Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida o`quvchilarni vokal san’ati orqali musiqiy estetik tarbiyalashga qaratilgan mashg‘ulotlarning mazmuni ishlab chiqildi.
-O‘quvchilarni musiqiy bilimdonligini rivojlantirishga yo‘naltirilgan zamonaviy pedagogik texnalogiyalarni samaradorlik darajasi aniqlandi.
-O‘quvchilarni estetik tarbiyalashga yo‘naltirilgan uslubiy tavsiyalar ishlab chiqildi. .
Tadqiqotning I-bosqichida mavzuga taalluqli ilmiy- nazariy, pedagogik, metodik, tarixiy, psixalogik musiqiy adabiyotlar o'rganildi.
5-7 sinflarda musiqa madaniyati darslarini o'tish ahvoli kuzatildi. Qayd qiluvchi sinov o'tkazildi, musiqa darsliklari tadqiqot mavzusi nuqtai nazaridan tahlil dilindi: