Mavzu: O'quvchilarga bilim berish jarayonida noa`nanaviy yondashish mundarija

Mavzu: O'QUVCHILARGA BILIM BERISH JARAYONIDA NOA`NANAVIY YONDASHISH
MUNDARIJA:

KIRISH
1-BOB. O'QUVCHILARGA BILIM BERISH JARAYONIDA NOA`NANAVIY YONDASHISH …….…………….
1.1.Ilg’or pedagogik ijodkorlik manbai - bu pedagogik tajribalar……………
1.2. Xozirgi zamon noan’anaviy ta’limi………………………………………
2-BOB. O`QUVCHILARGA NOANANAVIY VA INTERFAOL USULLARIDAN FOYDALANISHNING USLUBIY ASOSLARI ………………………………………………………………….
2.1. O`quvchilarag ta’lim jarayonida interfaol usullardan foydalanish. …………………………………………………………..
2.2. O`quvchilarga ta’lim berishda noan`anaviy dars mashg`ulotlari ...
XULOSA…………………………………………………………………….
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR…………………………………...

KIRISH


Kurs ishining dolzarbligi; Ma’lumki, har bir millat tarix va zamon voqealarining faol ishtirokchisiga aylanar ekan, uning jahon tsivilizatsiyasi yoki mamlakatdagi mavqei va obro’– e’tibori doimo shu millatning salohiyati- aqliy, ma’naviy potentsialiga bog’liq bo’lib qoladi. SHuning uchun ham, mamlakat kelajagi uning ta’lim tizimining rivojlanganligi darajasi bilan belgilanadi.
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining qaroriga asosan, “Barkamol avlod” Davlat
dasturi tasdiqlandi. Ushbu dastur 2010- yilning “Barkamol avlod yili” deb e’lon qilinganligi munosabati bilan yoshlarning manfaati va huquqlarini himoya qilish sohasidagi yetilgan muammolarni o’z vaqtida hal etish, uzluksiz ta’lim tizimida islohotlarni yanada chuqurlashtirish, real iqtisodiyotga va mamlakatning barcha hayot sohalarida ta’lim muassasalari tomonidan tayyorlanadigan mutaxassislarga bo’ladigan talabni ta’minlash maqsadini ko’zda tutadi.
“Tayyorlanayotgan mutaxassislarga real iqtisodiyot tarmoqlari va sohalaridagi mavjud talabga alohida e’tibor bergan holda, o’sib kelayotgan yosh avlodga ta’lim va tarbiya berish sohasidagi moddiy-texnika bazasini yanada mustahkamlash, undan oqilona va samarali foydalanishni ta’minlash, davlat standartlari, o’quv dasturlari va o’quv-uslubiy adabiyotlarni takomillashtirish”, -degan edi Prezidentimiz “Barkamol avlod yili” Davlat dasturida. Darhaqiqat, bugungi kunda ta’lim tizimini takomillashtirish uchun pedagog kadrlarning imkoniyatlarini oshirishga katta talablar qo’yilyapti.
Interfaol ta’lim tizimini amalga oshirish jarayonida ko’ngildagidek o’qitish va tarbiyalash haqida gap borar ekan, bunday g’oyat murakkab va ko’p qirrali vazifani faqat yuksak malaka va pedagogik mahoratga ega bo’lgan o’qituvchi kadrlar bilangina amalga oshirish mumkinligini ta’kidlash lozim.
Pedagogik mahorat tug’ma talant yoki nasldan-naslga o’tuvchi xususiyat emas, balki uning negizida izlanish va ijodiy mehnat yotadi. SHuning uchun ham pedagogik mahorat hamma o’qituvchilar uchun standart, ya’ni bir qolipdagi ish usuli emas, balki u har bir o’qituvchining o’z ustida izlanishi, ijodiy mehnati davomida tashkil topadi va rivojlanadi. Bu o’rinda ilg’or o’qituvchining pedagogik mahorati va tajribalarini boshqa o’qituvchi o’rganishi, undan ijodiy foydalanishi va o’z faoliyatini ilg’or tajribalar bilan boyitishi zarur. O’qituvining pedagogik mahorati, asosan, sinfda, auditoriya mashg’ulotlarida yaqqol ko’rinadi. CHunki o’quv mashg’ulotlari o’zining mazmun va mohiyatiga ko’ra o’qituvchining maktabdagi asosiy ishidir. SHuning uchun u ilmiy-g’oyaviy jihatdan yetuk va ommabop bo’lishi, turmush bilan, o’quvchilarning tayyorgarlik darajasi bilan uzviy aloqador bo’lishi zarur. Ta’lim jarayonida o’qituvchi bilan o’quvchilar o’rtasida o’zaro jonli til muloqoti, fikr almashuv munosabatlari, samimiy hurmat va asosiy maqsadga erishishda yaqin hamkorlik lozim. Mazmuni sayoz, amaliy tajribadan, turmushdan ajralib qolgan, umumiy so’z, quruq nasihatgo’ylikdan iborat bo’lgan, rasmiyat uchun yuzaki o’tkaziladigan dars va boshqa o’quv mashg’ulotlari o’quvchilarni qiziqtirmaydi, ularni ilmiy, g’oyaviy jihatdan yetarli darajada oziqlantirmaydi.
SHu sababli, darslarni shunday tashkil qilish kerakki, ularning ta’sirida o’quvchilarda shu fanga nisbatan turli qarashlar, ilmiy tafakkur va e’tiqodlar vujudga kelishi va shakllanishi kerak.
Ta’lim va tarbiya jarayoni ta’sirchanligining yanada yuksak bo’lishi o’qituvchining ilmiy salohiyatiga, yoshlar oldidagi obro’siga, shaxsiy sifatlariga, ilmiy iste’dodiga, ta’lim sohasidagi tajriba va mahorati hamda o’quvchi bilan o’rnatilgan do’stona munosabatiga bog’liqdir.
O’qituvchining kasbiy fazilatlari: o’z sohasining puxta bilimdoni bo’lish, hunar sirlarini sodda usulda o’rgata olish, hayotiy tajribalari asosida tarbiyalovchilik, shogirdlar ehtiyojlari va yutuq-kamchiliklarini idrok eta oluvchanlik, nutq madaniyatiga ega bo’lish shaxsiy namuna bo’la olishlik va shu kabilar.
SHogirdlik odobi bo’yicha quyidagicha mezonlar qayd qilinadi: «Agar sendan shogirdik odobi nechta, deb so’rasalar, yettita degin», 1) avvalo: o’z ishiga yaxshi munosabatda bo’lish, ya’ni o’z kasbini sevish; 2) o’z ishiga e’tiqod qo’yish va unga ishonish; 3) ustoz oldida hokisor bo’lish, o’z nojo’ya odatlarini tark etish; 4) ko’rish (nojoyiz) lozim bo’lmagan hamma narsalardan nigohini olib qochish; 5) eshitish mumkin bo’lmagan barcha narsa larga quloq solmaslik; 6) barcha noloyiq ishlardan qo’l tortish; 7) ustoziga qarshi bo’lgan kishilar bilan muomala qilmaslik. Ana shu kesimlarda o’qituvchi va o’quvchi orasidagi dialektik munosabat to’laqonli amalga oshiriladi.
O’qituvchidan birinchi navbatda quyidagilar talab qilinadi:
1. Jismoniy va aqliy salomatlik.
2. Yuksak axloqiy va insoniy fazilatlar.
3. Kuchli va keng qamrovli poydevor bilim.
4. Metodik mukammallik va sayqallangan kasbiy mahorat.
5. Nutq madaniyati, notiqlik san’ati va imlo savodxonligi.
6. Mustaqil o’z ustida ishlash va malakasini oshirish va boshqalar.