|
1.1. Java dasturlash tilining tarixi
Java 1991-yilda Sun MicroSystems tomonidan yaratilgan High-level (Yuqori darajali) dasturlash tili hisoblanadi. O‘sha yillarda Java faqat elektron qurilmalar - televizor, video magnitafon, non isitish qurilmasi va shu kabilarga dasturlar yozish uchun foydalanilgan. O‘sha vaqtlarda Javaning maqsadlari uning ixcham, tezkor, samarali, oson va keng miqyosdagi elektron qurilmalarga moslashuvchan dasturlash tili etib yaratish bo‘lgan. Xuddi shu maqsadlar Java ni World Wide Web da ishlay oladigan, umumiy maqsadlarga yo‘naltirilgan hamda barcha platformalarda ishlay oladigan ideal dasturlash tili bo‘lib shakllanishiga asos bo‘lgan.
Java tilidan Sun (Oak nomi ostida) tomonidan ko‘pgina loyihalar yaratishda foydalanilgan, lekin u ko‘pchilikning nazariga 1994-yilda HotJava bilan birlashmaguniga qadar tushmadi. Oradan bir qancha vaqt o‘tib Netscape o‘zining 7 brauzeriga HotJava ning barcha imkoniyatlarini qo‘shib olganidan so‘ng Java ga bo‘lgan qiziqish anchagina ortdi.Java dasturlash tilini ham o‘zlashtirish nisbatan oson va qulay. Java juda keng miqyosdagi platformalar, masalan: Windows, MAC OS va UNIX asoslangan ko‘plab operatsion sistemalar uchun moslashgan. Jeyms Gosling 1991-yil iyun oyida Java dasturini ishga tushirdi. Dastlab, “Oak (eman)” deb nomlangan til, tashqarida turgan eman daraxtiga atab nom berildi, keyin Goslingning idorasi, shuningdek, “Green (Yashil)” deb nomlangan va keyinroq Java deb o‘zgartirildi, tasodifiy so‘zlar ro‘yhatidan. Sun 1995-yilda birinchi dasturni Java 1.0 deb ommaga e’lon qildi va Write Once, Run Anywhere (WORA) iborasini ilgari surdi. 2006-yil 13-noyabrda Sun Javaning ko‘p qismini bepul va ochiq kodli dasturiy ta’minot shartlariga muvofiq chiqargan GNU General Public License (GPL) e’lon qildi . 2007-yil 8-may kuni Sun barcha Java kodlarini erkin va open-source (ochiq manba) tarziga o‘tqazishni yakunladi.
Javani o‘rganish nima uchun kerak? “Write once, run anywhere Object-oriented-Java” Javada, har bir narsa, ob’ektlarga asoslangan. Ushbu ob’ektlar osonlikcha kengaytirilishi mumkin. Platform Independent - C va C++ kabi boshqa dasturiy tillaridan farqli o‘laroq Java yordamida code (kod) yozilganda, ayni bir platformaga yozilmaydi, Istalgan platforma uchun Java mustaqil bayt kodi ichiga joylashtirilgach, ushbu bayt kodi orqali veb-brauzer va virtual mashinalar (JVM) tomonidan qaysi platformada bo‘lishidan qat’iy nazar ishga tushirish mumkin. Simple - Java avval boshidan o‘rganish oson bo‘lishi uchun yaratilgan. Secure - Javaning xavfsiz muhit xususiyati bilan u virussiz sistema yaratish imkonini beradi. Authentication (Autentifikatsiya) qilish metodlari ochiq kalit shifrlashiga asoslangan. Interpreted - Java bayt kodini tezda kompyuterga tarjima qiladi. Instructions (ko‘rsatmalar) hech qanday joyda saqlanmaydi. Development (rivojlanish) jarayoni tezroq kechadi. High Performance Just-In-Time kompilyatorlaridan foydalangan holda, Java yuqori tezlikda ishlaydi. Dynamic (dinamik) - Java C yoki C ++ dan ko‘ra ko‘proq dinamik deb hisoblanadi. Java dasturlari keng qamrovli bo‘lishi mumkin.
Java Appletlarini ishlatish va ularni ko‘rish uchun sizga biror-bir Java-enabled brauzer kerak bo‘ladi. Shuni ham aytish joizki Netscape 2.0 va undan yuqori versiyalari Internet Explorer 3.0 yoki undan yuqori versiyalari orqali siz bemalol Java Appletlarni ishlatib ko‘rishingiz mumkin. Siz yana Sunning o‘zi tomonidan ishlab chiqilgan HotJava brauzerini ham Appletlarni ko‘rishda ishlatishingiz mumkin. Lekin Javaning yuqoriroq versiyalarida yozilgan Applet larni o‘zidan oldingi versiyadagi HotJava brauzerlar orqali ko‘rish imkoniyati mavjud emas.
Sun kompaniyasi Java muhiti uchun bir qancha qo‘shimcha imkoniyatlarni qo‘shishni rejalashtirmoqda. Bular qatoriga ma’lumotlar bazasi bilan ishlovchi bir qancha klass kutubxonalar, multimedia, kommersiya va boshqa foydali klasslarni qo‘shish mumkin. Sun yana o‘zining web serverini va Java asosiga qurilgan operatsion tizimini ishlab chiqarishni rejalashtirgan.
Javaning kelajakdagi rejalari quyidagilar:
Sun kompaniyasi yana o‘zining Java Beans deb nomlanuvchi framework kutubxonasini ishlab chiqarish niyatida. Ushbu kutubxona yordamida siz komponent ob’ektlarini rivojlantirishingiz mumkin. Ushbu yaratilajak komponentalar xuddi Microsoft ActiveX komponentlari singari bir-biri bilan juda oson muomalaga kirishishi nazarda tutilgan. Siz bu haqda ushbu kitobni o‘qish davomida mukammal ma’lumotga ega bo‘lasiz.
Java imkoniyatlari Solaris, MacOS, Windows kabi barcha operatsion sistemalar tarkibiga qo‘shilmoqda, ushbu ishlar to‘liq amalga oshirilganian so‘ng siz Java dasturlarini (shu jumladan Appletlarni ham) deyarli har joyda hech qanday qo‘shimcha dasturlarni o‘rnatmasdan ishlatishingiz mumkin bo‘ladi.
Ko‘plab kompaniyalar Java imkoniyatlarini oshirish ustida ishlar olib borishmoqda, ularni qatoriga bir vaqtning o‘zida kompilyatsiya bo‘luvchi Java chiplarini qo‘shish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
