Mavzu: Operatsion tizimida jarayonlar Ishning maqsadi

Mavzu: Operatsion tizimida jarayonlar

Ishning maqsadi: Amaliyotda operatsion tizim jarayonlari bilan tanishish. Linux operatsion tizimida jarayonlarni boshqarish to’g’isida bilim va ko’nikmalar hosil qilish.

1. 
   Nazariy qism
   

Ko’p foydalanuvchili tizim sifatida UNIX ko’plab foydalanuvchilarga tizimga bir vaqtning o’zida ruxsat olishga imkon yaratib beradi. Har bir foydalanuvchi ko’p dasturlarni yoki bir xil dasturlarni ko’p martalab bir vaqtning o’zida ishga tushurishi mumkin.Tizim o’zi tizim resurlarini boshqarish va foydalanuvchiga ruxsatni boshqarish uchun boshqa dasturlarni ishga tushuradi. Quyidagi 1-rasmda ko’ringanidek, ishga tushgan dastur yoki jarayon dastur kodi, ma’lumot, o’zgaruvchilar (tizim xotirasida joylashgan), ochiq fayllar (fayl deskriptorlar) va muhitdan tarkib topgan. Odatda UNIX tizimi kodni va tizim kutubxonalarini jarayonlar orasida tarqatadi, shunday ekan bir vaqtda xotirada faqatgina bitta kod nusxasi bo’ladi. Jarayonni aniqlovchi sifatida PID (Process Identificator) ishlatiladi. Jarayon strukturasi quyidagicha:

1-Rasm.

Har bir jarayonga unikal raqam, jarayon identifikatori yoki PID berilgan. Odatda 2 va 32768 orasidagi musbat butun son. Jarayon ishga tushgach, navbatdagi foydalanilmagan son tanlanadi va raqamlar 2 ga qayta boshlanadi, bu qayta aylana veradi. 1-raqam maxsus boshqa jarayonlarni boshqaruvchi unit jarayoni uchun ajratilgan.

$ ps −af

UID PID PPID C STIME TTY TIME CMD

rick 101 96 0 18:24 tty2 00:00:00 grep pid_t /usr/include/sys/*.h

neil 102 92 0 18:24 tty4 00:00:00 grep XOPEN /usr/include/features.h