Mavzu: Operatsion tizim strukturasi va uning utilitalarini, hisoblash tizimi tarkibiy qismlari

Qoida bo`yicha, uch xil xizmat qilish takliq qilinadi: paketli ishlov berish, tranzaktsiyali ishlov berish (guruhli amallar) va vaqtni bo`lish tizimlari. paketli ishlov berishda, masalalarga foydalanuvchisiz ishlov beriladi. M-n, har xil xisobotlar tuzish paketli ishlov berish rejimida bajariladi. Tranzaktsiyali ishlov berishda, ko`p sonli kichik talabnomalar bajariladi, m-n, biletlarni oldindan buyurtma orqali band qilish, kredit kartochkalari bilan bajariladigan amallar va x.k.lar. Talabnomalar katta emas, ammo tizim bir vaqtda sekundiga yuzlab va minglab operatsiyalarni bajaradi. Vaqtni bo`lish rejimida, tizim ko`p sonli masofadagi foydalanuvchilarga bir vaqtning o`zida bitta mashinada masalalarni bajarish imkonini beradi. Bunga ko`p foydalanuvchili MB ni misol qilib olish mumkin. OS/390 meyfreymi OT misol bo`ladi.

Serverlar bir vaqtning o`zida ko`p sonli foydalanuvchilarga xizmat qiladi va ularga o`zaro dasturiy va apparat resurslarni bo`lib olish imkonini beradi. Serverlar bosmadan chiqarish qurilmalari, internet va fayllar bilan ishlash imkonini yaratadi. Serverda Web-sahifalar saqlanadi va talablarga ishlov beradi, UNIX, Windows 2000, Linux server OT lariga misol bo`la oladi. Bir nechta protsessorlar birlashtirilgan tizimlarda ishlash uchun, maxsus OT lar talab qilinadi. Ko`p protsessorli OT lar maxsus aloqa imkoniyatiga ega bo`lgan server OT laridan iboratdir.

Serverlar bir vaqtning o`zida ko`p sonli foydalanuvchilarga xizmat qiladi va ularga o`zaro dasturiy va apparat resurslarni bo`lib olish imkonini beradi. Serverlar bosmadan chiqarish qurilmalari, internet va fayllar bilan ishlash imkonini yaratadi. Serverda Web-sahifalar saqlanadi va talablarga ishlov beradi, UNIX, Windows 2000, Linux server OT lariga misol bo`la oladi. Bir nechta protsessorlar birlashtirilgan tizimlarda ishlash uchun, maxsus OT lar talab qilinadi. Ko`p protsessorli OT lar maxsus aloqa imkoniyatiga ega bo`lgan server OT laridan iboratdir.

SHK OT asosiy vazifasi – foydalanuvchiga qulay interfeys yaratishdir. Bu OT lar matnlar bilan, elektorn jadvallar bilan, internetga murojatda va x.k.lar uchun foydalaniladi. Bunga misol Windows, Linux va x.k. OTlardir.