Mavzu: Она тоғ жинсларининг мухандис-геологик хусусиятларини аниқлаш

1. Mavzu: Она тоғ жинсларининг мухандис-геологик хусусиятларини аниқлаш.

Ishning mazmuni va maqsadi: Ona tog’ jinslarining muxandis- geologic xususiyatlarini o‘rganish va aniqlash.
Kerakli jihozlar: O‘qituvchi tomonidan tayyorlangan -absolyut balandlik-lari va Er usti relefi ko‘rsatilgan, burg‘u quduqlari mavjud bo‘lgan topshiriq.
Mavzu bo’yicha qisqacha nazariy ma’lumot
Geologik xaritalar yer qobig’ining yuqori qismining geologik tuzilishini aks ettiradi. Ular ma’lum tumanlarda olib boriladigan geologik qidiruv va tadqiqot ishlari ma’lumotlari asosida tuzilib, yer qobig’ining muayyan chuqurligigacha bo’lgan tuzilishini tasavvur etishda yordam beradi. Geologik xarita dalada bajariladigan qidiruv ishlari davomida tog’ jinslarining litologik tarkibi, yoshi va yotish holatlarini maxsus shartli belgilar yordamida topografik xaritaga tushirish asosida tuziladi. Yer qobig’i tuzilishining qaysi xususiyatlari aks ettirilishiga qarab, geologik xaritalar foydali qazilma, litologiks, petrografik, tektonik, geomorfologik,to’rtlamchi davr yotqiziqlari xaritalariga bo’linadi. Muhandislik geologiyasi kursini o’rganuvchi talabalar geologik, to’rtlamchi davr yotqiziqlari, gidrogeologik va injenerlik-geologik xaritalarining mazmunini va ularni tuzish usullarini bilishlari lozim.
Geologik xaritalar qanday masalalarni yechishga qarab turli masshtablarda tuziladi. Ular masshtabiga ko’ra:
mayda masshtabli 1:500 000 va undan kichik,
o’rta masshtabli-1:200 000-1:100 000 va
yirik masshtabli-1:50 000 va undan yirik masshtabli xaritalarga bo’linadi.

Geologik xaritalar ikki xil: to’rtlamchi davrgacha bo’lgan yotqizilar (tub -qoya jinslar) va to’rtlamchi davr yotqiziqlari xaritalariga bo’linadi.

Qadimgi tub -qoya jinslarni qoplab turuvchi, kaynozoy erasining eng oxirgi-to’rtlamchi davrida paydo bo’lgan yotqiziqlarini tasvirlovchi xaritalar to’rtlamchi davr yotqiziqlarning geologik xaritalari deyiladi.
To’rtlamchi davr yotqiziqlari Q harfi (belgi) bilan ifodalanadi. To’rtlamchi davr o’z navbatida 4 ga bo’linadi :