Mavzu: Nol bilan tugagan sonlarga ko`paytirish. Ta'limiy: Sonni ko'paytmaga ko'paytirish qoidalari bilan tanishtirish va nol bilan tugaydigan sonlarga ko'paytirishni o'rganishga tayyorgarlikni boshlash

Tekshirish: Sizda mana bu javoblar chiqdimi?

6020; 23600; 156885?

790 (1, 2)-masalalarni bolalar faqat javoblarni yozib, mustaqil yechishadi.

790 (1)- masala 790 (2)-masala

1. 10 + 8 = 18 1) 20 + 16 = 36

   
   

2. 36:18 = 2 2) 36 : 18 = 2

   
   

3. 2 • 10 = 20 3) 20 : 2 = 10

   
   

4. 2 • 8 = 16 4) 16:2 = 8.

   
   

Tekshirish: 20+16 = 36 Tekshirish: 10 + 8 = 18.

792- masalani yechishga o'tishda oldin kvadratning yuzi qanday topilishini so'rasayman bu foydali bo'ladi. Masala jamoa bo'lib yechiladi:

1. 360 : 30 = 12 (sm) - to'g'ri to'rtburchakning eni;

   
   

2. (30 + 12) • 2 = 42 • 2 = 84 (sm) - to'g'ri to'rtburchakning perimetri.

   
   

3. 84 : 4 = 21 (sm) - kvadratning tomoni uzunligi;

   
   

4. 21 • 21 = 441 (sm²) - kvadratning yuzi.

   
   

IV.Mustahkamlash.

791-mashq. Bu topshiriqning asosiy maqsadi—o'quvchilarni misol sifatida keltirilgan mulohaza bo'lmagan gaplar bilan tanishtirishdan iborat. Bular savollar («Soat. necha?»,«Kim bugun kelmadi?») va hitoblar («Tinchlikni saqlang!»,

«Yangi yilingiz bilan!»). Bolalar hamma gaplar ham mulohaza

bo'lavermasligini tushunishlari muhimdir.

Ushbu mulohazalar qiziqarlidir: «Men musiqa maktabida o'qiyman», «Men—a'lochiman». Bu mulohazalar ba'zi o'quv-chilar uchun to'g'ri, boshqalari uchun noto'g'ri bo'ladi. Bu topshiriqlarni bajarayotganda o'quvchilar mulohazalarga duch keladigan hollarda, qo'shimcha ravishda, ular to'g'rimi yoki noto'g'rimi ekanini so'rash mumkin.

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. 793-794- misol va masala
MRO`TIBO`______________

Sana. Mavzu:Bo`lishni tushuntirish bilan bajaring Ta'limiy: bo'linma bir xonali son bo'ladigan hollarda to'rt xonali sonni uch xonali songa bo'lish usuli bilan tanishtirish; Tarbiyaviy: Odobli bo`lishga undash.

Rivojlantiruvchi: fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, tushuntirish, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism.

O'quvchilar davomati aniqlanadi.

Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi. Daftarlar almashtiriladi.

III. Yangi material ustida ishlash

1264 : 316 misolini yozma bajarishni tushuntiraman.

O'quvchilar 795- misollari yechilishini qaraydilar, qoidani o'qiydilar. Uch xonali songa bo'lishda ikki xonali songa bo'lishdagidek ish ko'riladi, degan xulosa chiqaradilar: birinchi to'liqsiz bo'linuvchini aytadilar, bo'linmadagi raqamlar sonini topadilar, bo'luvchini yaxlit yuzliklar bilan almashtiradilar va h.k. O'quvchilar 796- misolni doskada yechadilar. Masalan: 2548 : 637.

Bo'linuvchi 2548, bo'luvchi 637. To'liqsiz bo'linuvchi 2548, bo'linmada bitta raqam, chunki 254 o'nlikni 637 ga o'nliklar chiqadigan qilib bo'lib bo'lmaydi. 2548 ni 637 ga bo'lish uchun bo'luvchi 637 ni yaqin yuzliklar (600) bilan almashtiramiz va 25 ni 6 ga bo'lamiz, 4 chiqadi. 4 sinash raqami. Uni tekshiramiz: 637 ni 4 ga ko'paytiramiz. (600 x4+ 30x4 + 7x4 = 2400 +120 + 28 = = 2548), 2548 chiqadi. 4 raqami ishonchli.

IV.Mustahkamlash.

797 (1, 2)-mashq og'zaki bajariladi. Bolalar chap tomonda 797 (1)- masala uchun javoblar: 15 : 3 — eni, (15 + 15 : 3) • 2 — perimetr, 15 • (15 : 3) -yuz yozilganligini, o'ng tomonda esa 797(2)- masala uchun javoblar yozilganligini aniqlaydilar.

798- masalani bolalar mustaqil yechadilar. Ushbu sxema bo'yicha tekshiriladi:

□ + (□ - □ ) = □

799- misol mustaqil bajariladi. Bolalar kerakli sonni aytishadi va daftarlariga yozishadi, men esa doskaga yozaman.

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. 800-801- misol va masala
MRO`TIBO`______________

Sana. Mavzu: 16-nazorat ishi Ta'limiy: O`quvchilar bilimini aniqlash.

Tarbiyaviy: O`ziga ishonchni tarbiyalash.

Rivojlantiruvchi: fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, tushuntirish, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism.

O'quvchilar davomati aniqlanadi.

Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi.
III. Nazorat ishi bayoni.

I variant

1. 402572 bilan 76 ning bo'linmasini toping va tekshiring. 2.1062 bilan 121 ning ko'paytmasini toping va tekshiring.

3. Ifoda tuzing

99275 ga 108 bilan 89 ning ko'paytmasini qo'shing. 470 bilan 980 kg yig'indisini hisoblang.

4. Masalani yeching:

Omborda 70 kg li qoplarda 63000 kg un va 60 kg li qoplarda 18000 kg guruch bor. Omborda un qoplari guruch qoplaridan necha marta ko'p?

II variant

1. Amallarni bajaring: 564:12+367710:(5 x 10)

   
   

2. Bo'lishni bajaring va tekshiring:

   
   

114460:485

105754:253

3. Tenglamani yeching:

Xx5+3217=25707 700000-7xX=71484

4. Masala.

Piyoz ekilgan to'g'ri to'rtburchak shaklidagi maydonning bo'yi 150 m, yuzi 5700 kv.m, turp ekilgan maydonning bo'yi esa 400 m. Agar har ikkala maydonning eni bir xil bo'lsa, turp ekilgan maydonning yuzini toping.

IV.O`quvchilar mustaqil ishlaydilar.

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. Takrorlash.

MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu:Xatolar ustida ishlash. Ta'limiy:O`z xatolarini topa olishga o`rgatish.

Tarbiyaviy: Odobli bo`lishga undash.

Rivojlantiruvchi: fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, tushuntirish, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism.

O'quvchilar davomati aniqlanadi.

Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi.

III.Nazorat ishi ballari e`lon qilinadi.Misollarni ishlashda xatoliklarga yo`l qo`ygan o`quvchilar qaytadan ishlashadi.

IV. O`quvchilar mustaqil ishlaydilar.

Qolgan o`quvchilar quyidagi misollarni mustaqil yechadilar.

1. Amallarni bajaring:

6094 x 14-367710:(51 x 10)

2. Bo'lishni bajaring va tekshiring:
189774:234

213664:352

3. Tenglamani yeching:

X x 4+3217=25709 800000-7 x X=857643

4. Masala.

Qulupnay ekilgan to'g'ri to'rtburchak shaklidagi maydonning bo'yi 170 m, yuzi 8840 kv.m, ko'kat ekilgan maydonning bo'yi esa 200 m. Agar har ikkala maydonning eni bir xil bo'lsa, turp ekilgan maydonning yuzini toping.

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. Misollar yechish.
MRO`TIBO`________________

Sana. Mavzu: Masala va misollar Ta'limiy: bo'linmada ikki xonali son hosil bo'ladigan hollarda uch xonali songa bo'lish usuli bilan tanish­tirish; Tarbiyaviy: Odobli bo`lishga undash.

Rivojlantiruvchi: fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, tushuntirish, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism.

O'quvchilar davomati aniqlanadi.

Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi. Daftarlar almashtiriladi.

III. Yangi material ustida ishlash

O'quvchi doskada mening boshchiligimda 9728:256 misoli yechilishini tushuntiradi. O'quvchi mulohazasi: bo'linuvchi 9728, bo'luvchi 256. Birinchi to'liqsiz bo'linuvchi 972 o'nlik, bo'linmada ikkita raqam bo'lishi kerak, ularni belgilaymiz. 972 ni 256 ga bo'lamiz, buning uchun 256 ni yaqin yaxlit son (300) bilan almashtiramiz va 9 ni 3 ga bo'lamiz, 3 chiqadi. 3 sinash raqami. Uni tekshira­miz: 256 • 3 = 200 • 3 + 50 • 3 + 6 • 3 = 600 + 150 + 18 = 768, 972 - 768 = 204, 204 < 256. 3 raqami to'g'ri keladi.Uni bo'linmaga yozamiz. Ikkinchi to'liqsiz bo'linuvchi 2048 birlik va h.k. Bo'linma 38.

Xulosa: uch xonali songa bo'lish ikki xonali songa bo'lish­dagidek amalga oshiriladi.

Bolalar darslikdan misollarning yechilishini qaraydilar (802-misol) va bo'lish qanday bajarilganini tushuntiradilar.

803- misol sharhlab bajariladi.

14625:325 45216:628 62856:873

IV.Mustahkamlash.

Mustaqil ish.

I variant II variant

804- misolni (ustki satri) 804- misolni (pastki satri)

36648:18 = 151034:26=

186127:31+209 x 216= 252324:489:43+908=

Eslatma. Ikki o'quvchi ishni doskada, qolganlar daftarlarida bajarishadi.