Mavzu: moliyaviy nazorat jalilov shaxzod

Davlat moliyaviy nazoratining mazmuni
O‘zbekiston Respublikasida davlat moliyaviy nazorati davlat mablag‘larini sarflash bo‘yicha qonunchilik va me’yoriy-huquqiy hujjatlarga, me’yorlarga, stpndartlarga va qoidalarga rioya etilishi ustidan nazorat bo‘yicha harakatlar va operatsiyalar yig‘indisini bildiradi. Davlat budjetini-shakllantirish va sarflanishidagi rezervlarni, moliyaviy va moddiy resurslarni boshqarishning barcha darajalarida operatsiyalarning maqsadga muvofiqligi va samaradorligini, qonuniylik tamoyillaridan chetga og‘ish va ularni buzishlarni aniqlash nazorat tizimi vazifasiga kiradi. Nazoratning maqsadi - tuzatish choralarini ko‘rish, aybdorlarni javobgarlikga tortish va buzilishlarning oldini olishdan iborat.
Davlat nazorat organlarining vazifasi, eng avvalo, davlat qonunlari va Prezident farmonlarining ijrosini; ajratilgan budjet mablag‘lari yo‘naltirilishining qonuniyligi, to‘g‘riligi va maqsadga muvofiqligini; hukumat va uning organlari faoliyatining samaradorligini, moliyaviy va moddiy resurslarni boshqarishning barcha darajalarida davlat mablag‘lari samarali va tejab sarflanishini tekshirishga yo‘naltirilishi kerak.
Davlat hokimiyati, birinchi navbatda, qonun chiqaruvchi organlar va ijroiya hokimiyati organlari va nazorat qilish vakolatiga ega bo‘lgan boshqaruv organlari budjet-moliya nazoratining subyektlari sifatida ishtirok etadilar. O‘zbekistonda bu Oliy Majlis, Prezident devoni, Vazirlar Mahkamasi, Moliya vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasi, Davlat bojxona qo‘mitasi, Markaziy bankdir.
Davlat moliyaviy resurslarini boshqarish – jamiyat oldidagi ulkan mas’uliyat, shu sababli budjet–moliya nazorati boshqaruvning zaruriy elementi bo‘lishi shart. 
Budjet-moliya nazorati – davlat nazoratining asosiy turidir.
Davlat moliyaviy nazorati organlari
Davlat moliyaviy nazorati barcha darajadagi qonunchilik va ijroiya organlari tomonidan amalga oshiriladi. Budjet jarayonining brcha basqichlarida Parlament moliyaviy nazorati tegishli qo‘mitalar va komissiyalar vakolatiga kiradi. Oliy Majlis tomonidan tashkil etilgan va unga bo‘ysunuvchi, doimiy faoliyat ko‘rsatuvchi davlat moliyaviy nazorat organi O‘zbekiston Respublikasining Hisob palatasi hisoblanadi. Uning faoliyati mulkchilik shaklidan, idoraviy va ijtimoiy mansubligidan qat’iy nazar barcha xo‘jalik yurituvchi subyektlarga, mahalliy o‘zini-o‘zi boshqarish organlariga, davlat budjeti mablag‘lariga tayanadigan , davlat mulkini boshqaradigan yoki soliq, bojxona yoki boshqa imtiyozlarga ega bo‘lgan jamoat tashkilotlariga yo‘naltirilgan. O‘zR Hisob palatasi xodimlari tekshirishlar natijalari bo‘yicha xulosalarini tayyorlaydilar va ularni tekshirilgan tashkilotlar rahbarlariga qonun buzilishlarini bartaraf qilish bo‘yicha choralar ko‘rish uchun yuboradilar. Agarda, davlat mablag‘lariga hiyonat aniqlansa, ish huquqni muhofaza qiluvchi organlarga topshiriladi. Qonun buzarliklar aniqlanganda majburiy bajariladigan ko‘rsatmalar beriladi. Bir necha martalik qonun buzarliklar sodir etilganida, Oliy Majlis bilan kelishilgan holda, tashkilotning barcha turdagi hisob-kitoblarini to‘xtatib qo‘yish to‘g‘risida qaror qabul qilinadi. Bunda Hisob palatasiga qonun buzarlarga nisbatan ma’muriy jazo choralarini qo‘llash huquqi berilmagan.