Мавзу. Меҳнат бозорини тартибга солиш усуллари режа

5. Ўзбекистонда меҳнат бозорини тартибга солиш усуллари


Ўзбекистонда аҳолини иш билан таъминлаш соҳасида олиб борилаётган сиёсат йўналишлари:

• 
  инсон ресурсларини янада фаолроқ ривожлантириш;
  
• 
  фуқароларнинг янги иш жойлари ва ўз-ўзини иш билан таъминлаш борасидаги тадбиркорлик ташаббусларини қўллаб-қувватлаш;
  
• 
  ижтимоий ҳимояга муҳтож ва иш излашда қийналаётган фуқароларни иш билан таъминлашга кўмаклашувчи махсус тадбирлар ўтказиш;
  
• 
  янги иш ўринлари яратаётган ва мавжудларини сақлаб қолаётган (энг аввало, ижтимоий ҳимояга муҳтож ва иш излашда қийналаётган фуқаролар учун) иш берувчиларни рағбатлантириш;
  
• 
  аҳолини иш билан таъминлаш соҳасида олиб борилаётган фаолиятни ижтимий-иқтисодий сиёсатнинг бошқа йўналишларида олиб борилаётган фаолият билан (шунингдек, бу фаолиятни маҳаллий, ҳудудий ва республика миқёсида) мувофиқлаштириш;
  
• 
  ишчи кучига бўлган талаб ва таклифнинг ҳам таркибий ҳам касбий жиҳатдан баланслашувига кўмаклашиш;
  
• 
  қишлоқ жойларда ишчи кучи ҳаракатланишини ва малакасини оширишни рағбатлантириш, шунингдек, уй-жой бозорининг шаклланишини тезлаштириш;
  
• 
  янги иш ўринларини яратиш сураътларини аҳоли ўсиш суръатларига яқинлаштириш;
  
• 
  аҳолини иш билан таъминлаш ва ишчи кучи миграцияси муаммоларини ечишда халқаро ҳамкорликни (кўпроқ МДҲ мамлакатлари билан) ривожлантириш.
  

Ўзбекистонда иш билан таъминлашни тартибга солиш усуллари:
1. Иқтисодий усуллар (бюджет сиёсатида янги иш ўринлари яратишни рағбатлантириш учун иш берувчилар, тадбиркорларга имтиёзли кредитлар ажратиш, солиқ юкини камайтириш, ишга муҳтож аҳолини меҳнат бозорида рақобатбардош касбларга ўргатиш ва б.).
2. Ташкилий усуллар (иш билан бандлик ва аҳолини иш Билан таъминлаш хизматлари, меҳнат бозорига хизмат кўрсатувчи ахборот тизимлари, касбга йўналтириш ҳамда кадрларни тайёрлаш ва қайта тайёрлаш тизимларини шакллантириш ва ривожлантириш).
3. Маъмурий усуллар (меҳнат шартномалари тузиш, иш вақти, иш вақтидан қўшимча вақт иш давомийлигини тартибга солиш, иш билан бандлик давлат жамғармаларига мажбурий тўловларни жорий этиш, аҳолининг ночор қисми учун кафолатли иш жойлари сонини квоталаш ва б.).

1^ Аутсорсингу ищут замену.//Коммерсантъ, 30.01.2012.

2^ Вахабов А.В., Таджибаева Д.А., Хажибакиев Ш.Х. Жаҳон иқтисодиёти ва халқаро иқтисодий муносабатлар. Ўқув қўлланма. –Т.: Молия, 2011.