Mavzu: Mavzu: Dasturlashda funksiya va modullarni qo‘llash reja

Mavzu:

Mavzu: Dasturlashda funksiya
va modullarni qo‘llash

REJA:

• Muntazam va strukturalashgan toifalar.
• Parametrlarni funksiyalarga uzatish. Lokal, statik, dinamik o’zgaruvchilar.
• Texnik tizimlarda strukturalashgan dasturlarni qo’llanishi.
• Massivlarni ishlatgan holda dastur tuzish. Dinamik massivlar bilan ishlash.
• Funksiyalar va modular. Standart va foydalanuvchi funksiyalar.
• Funksiyalarni amaliy misollarda qo’llash.

STRUKTURALI TOIFALAR VA STRUKTURALAR

Biz C++ dasturlash tilida qiymat turlari sifatida int(butun sonlar), double(haqiqiy sonlar), char(belgi), string(matn), boolean(mantiqiy qiymatlar) kabi qator tiplardan foydalanamiz.
Bunday tiplar bir-biridan qo’llanilishi va xotiraga saqlashda qay tartibda kodlanishi bilan farq qiladi. Ushbu tiplar ostida e’lon qilingan o’zgaruvchilar faqat bitta qiymat saqlashi mumkin.
Dasturlash jarayonida shunday holatlar yuzaga keladiki, faqat bitta qiymat tipli o’zgaruvchili, va hatto, massiv o’zgaruvchili qiymatlar bilan ishlashda noqulayliklar tug’uladi. Bunday holatlarni qulaylashtirish uchun C++da struktura tushunchasi kiritilgan.

Struktura

-bu turli tipdagi ma'lumotlarning biror nom ostida birlashtirilgan, dasturchi tomonidan beriladigan yangi tipdir.
Struktura har xil tipdagi elementlar-komponentalardan iborat bo’ladi. Strukturalarni hosil qilish quyidagicha amalga oshiriladi:
struct
{
<1_qiymat_turi><1_qiymat_nomi>;
<2_qiymat_turi><2_qiymat_nomi>;
…
;
};

Strukturani e’lon qilishga misol:

Strukturani e’lon qilishga misol:

struct date {

int day; // 4 bayt

char *month; // 4 bayt

int year; // 4 bayt

};

Strukturalar
Struktura – o’ziga bir nechta har xil tiplardagi ma’lumotlarni o’z ichiga oluvchi ma’lumotlar tipi.
Xossalari:

• muallif (satr)
• nomi (satr)
• nashr qilingan yili (butun son)
• varaqlar soni (butun son)

Masala: bu berilganlarni birlashtirish
struct Book {
char author[40]; // muallif, satrli
char title[80]; // nomi, satrli
int year; // nashr qilingan yil, butun son
int pages; // varaqlar soni, butun son
};
Strukturaga yangi ma’lumotlar tipi qanday kiritiladi?
Xotira ajratilmaydi!
!
struktura
nomi
maydon
Массивлар
Массив – бир хил типдаги элементлар гуруҳи бўлиб, битта умумий ном ва хотирага эга.
Хоссалари:

• Барча элементлари битта типга эга
• Массив битта номга эга
• Барча элементлар хотирада кетма-кет жойлаштирилган

Мисоллар:

• ўқувчилар рўйхати
• кўп қаватли уйдаги хонадонлар
• шаҳардаги университетлар
• Йил бўйича ҳавонинг температураси

Массивлар