Мавзу: Математика фанининг тарихи, методи ва метадалогияси

«Arkon koidasi»kitobida matematika
. Bk asarning kattagina kismini kurbonlik kiladigan joylar-
mexroblarni kurish koidalari tashkil kiladi. Unda  esa asosan bambuk tayoklari va arkonlardan
foydalanilgan. Ushbu asarning matematik  elementlari tarkok xarakterga  ega. Ammo ular
matematika soxasidagi anchagina bilimlarni talab kilgan. Ma`lumki, mexroblar kat`iy shakl ostida
bulishi shart. Bu mexroblarning asosini anik belgilangan figuralar tashkil kilgan. Masalan,
tomonlari ma`lum bir munosabatda bulgan teng yonli trapetsiya.
«Arkon koidasi» kitobining tuzuvchilari tomonlari
3
4
5
5
12
13
8
15
17
7
24
25
12
35
37
kabi bulgan butun sonlardan iborat 5 ta tugri burchakli
uchburchakdan
keng
foydalanishgan.
Ana
shunday
uchburchaklardan teng yonli trapetsiyalar yasalgan.
Kesmani teng ikkiga bulish uchun, uning uchlaridan
radiusi
kesma
uzunligiga
teng
bulgan
aylana
yoylarini
utkazishgan
va
aylanalarning
kesishishi
nuktalarini
birlashtirishgan. Bunday kurish usuli tomoni 2
a
bulgan
kvadratni yasashda keng foydalanilgan.
Pifagor
teoremasi
yordamida
bunday
kvadrat
ikkilangan va uchlangan.
«Arkon koidasi» kitobida ikki kvadratning farkiga
teng
bulgan kvadratning tomonini topish usuli xam berilgan.