Mavzu: Masala va testlar yechish. Darsning maqsadi

Uyga vazifa: o‘tilgan mavzu yuzasidan qo‘shimcha adabiyotlarni o‘qib o‘rganish.

863-misol. Qulay usul bilan hisoblang:

Yechilishi:
1) ;
2) ;
3) ;
4) ;

864-misol. Qulay usul bilan hisoblang:

Yechilishi:
1)

;
2)

.
O’qituvchi:Xarisova G
O’TIBDO’:Ibragimov M

844-masala. Boboning bir qadami uzunligi ga teng. Nabiraning bir qadami bobosi qadamining qismiga teng. To‘g‘ri to‘rtburchak shaklidagi bog‘ning enini bobosi 150 qadam, bo‘yini nabirasi 175 qadamda o‘tadi. Bog‘ning perimetri va yuzini toping.

Yechilishi:
Boboning qadami: ;
Nabiraning qadami: .
Bog‘ning eni: ;
Bog‘ning bo‘yi: .
1) ;
2) . Javob: va .

845-misol. Qo‘shishni bajaring:

Yechilishi:
1) ; 2) ;
3) ; 4) ;
5) ; 6) .

846-misol. Qo‘shishni bajaring:

Yechilishi:
1) ; 2) ;
3) ; 4) ;
5) ; 6) .

847-misol. Qo‘shishni bajaring:

Yechilishi:
1) ;

2) ;

3) .

848-misol. Jadvalni to‘ldiring:

Yechilishi:

Sonli ifoda	Musbat qo‘shiluvchilar yig‘indisi	Manfiy qo‘shiluvchilar yig‘indisi	Sonli ifodaning qiymati

849-misol. Sonni, mumkin bo‘lsa: 1) ikkita manfiy; 2) musbat va manfiy sonning yig‘indisi ko‘rinishida yozing:

Yechilishi:
1) ; ;
2) ; ;
3) ; ;
4) ; ;
5) ikki manfiy sonning yig‘indisi musbat son bo‘lmaydi; .

850-misol. Misollarda tushuntiring. Qachon ikki sonning yig‘indisi:

1) a) hamma vaqt musbat; b) hamma vaqt manfiy bo‘ladi?
2) a) musbat ham; b) manfiy ham bo‘lishi mumkin?
Yechilishi:
1) a) Ikkita musbat sonning yig‘indisi har doim musbat son bo‘ladi, ya’ni va da.
Masalan: , va h.k.
Agar da bo‘lsa, yig‘indi hamma vaqt musbat son bo‘ladi.
Masalan: , va h.k.
b) va da yig‘indi hamma vaqt manfiy bo‘ladi.
Masalan: , va h.k.
Agar da bo‘lsa, yig‘indi hamma vaqt manfiy son bo‘ladi.
Masalan: , va h.k.
2) Ayni bir paytda ikki sonning yig‘indisi ham musbat son, ham manfiy son bo‘lmaydi.

851-misol. Jadvalni to‘ldiring:

Yechilishi:

Sonli ifoda	Musbat qo‘shiluvchilar yig‘indisi	Manfiy qo‘shiluvchilar yig‘indisi	Sonli ifodaning qiymati

852-misol. Yig‘indini toping:

Yechilishi:
;
;
;
.

853-misol. Yig‘indini toping:

Yechilishi:
1) ;
2) ;

3) ;

4) ;

5) ;

6) .

854-misol. Sonning butun qismini toping.

Yechilishi: sonning butun qismi – shu sondan katta bo‘lmagan eng katta butun sondir. Masalan: dan katta bo‘lmagan eng katta butun son ga teng.
1) ning butun qismini toping: Javob: ;
2) ning butun qismini toping: Javob: ;
3) ning butun qismini toping: Javob: ;
4) ning butun qismini toping: Javob: ;
5) ning butun qismini toping: Javob: .

855-misol. Qavslar va arifmetik amallardan foydalanib, 37 ni 5 ta 3 yordamida ifodalashning boshqa usullarini toping. Qo‘shiluvchilarning o‘rinlari almashgan hol boshqa usulga kirmaydi.

Yechilishi:
1) ; 2) ;

856-misol. Beshta 5 raqami hamda arifmetik amallar va qavslardan foydalanib, ; ; ; ; ; ; sonlarini hosil qiling.

Yechilishi:
1) ; 5) ;
2) ; 7) ;
3) ; 1) .
4) ;

857-misol. Yulduzcha o‘rniga belgilaridan mosini qo‘ying:

Yechilishi:
1) ; 2) ; 3) ;

. . .

4) ; 5) ; 6) .

. . .

858-misol. Jadvalni to‘ldiring:

	-3,8	0	2,71	14,91

859-misol. Ifodalarning son qiymatlarini taqqoslang:

Yechilishi:
1) ; 3)

; ;

2) ; 4)

; .

860-misol. Namunadan foydalanib, hisoblang:

Yechilishi: NAMUNA: .
1) ; 2) ;
3) ; 4) ;
5) ; 6) .

861-misol. Beshburchakka chizg‘ichni shunday qo‘yingki, u beshburchakni: 1) ikkita uchburchakka; 2) uchta uchburchakka; 3) uchburchak va to‘rtburchakka; 4) ikkita uchburchak va to‘rtburchakka; 5) ikkita to‘rtburchakka ajratsin (97-rasm).

Y echilishi:
862-misol. sonlaridan eng kattasini ko‘rsating.
Yechilishi:
A) ; B) ; D) ; E) .
Javob: B) .

3.