Mavzu. Markyeting va uning rivojlanishini asosiy bosqichlari

1.3. Marketing nazariyasi kontseptsiyasi va uning evolyutsiyasi
Marketing kontseptsiyasi rejalashtirilayotgan va amalga oshirilayotgan firma faoliyatining strategik tahlili asosida ishlab chiqiladi.

Marketing kontseptsiyasini ishlab chiqish odatda quyidagi bosqichlarni qamrab oladi:

• 
  ichki va tashqi muhit strategik tahlilini amalga oshirish;
  
• 
  marketing faoliyati va korxonaning maqsadlarini aniqlash;
  
• 
  marketing strategiyasini aniqlash;
  
• 
  rejalashtirilayotgan natijalarga erishish maqsadida marketing faoliyati elementlarini tanlash.
  

Marketing kontseptsiyasi ishlab chiqarish va taklif etilayotgan tovarlarga bo’lgan talabni rivojlanish darajasiga bog’liqligi jihatidan yevolyutsion taraqqiyot bosqichini kechdi.

Marketing kontseptsiyasi haqida quyida rasm va jadvalda ma’lumotlar berilgan.

Marketing va tadbirkorlik sohasida dunyo ilmi va amaliyoti marketing evolyutsiyasida quyidagi kontseptsiyalarni asosladi va tavsiya etdi:

• 
  ishlab chiqarish kontseptsiyasi;
  
• 
  tovar kontseptsiyasi;
  
• 
  sotish kontseptsiyasi;
  
• 
  an’anaviy marketing kontseptsiyasi;
  
• 
  ijtimoiy-axloqiy marketing kontseptsiyasi;
  
• 
  o’zaro aloqaviy marketing kontseptsiyasi.
  

Marketing kontseptsiyasi ishlab chiqarish va taklif etilayotgan tovarlarga bo’lgan talabni rivojlanish darajasiga bog’liqligi jihatidan yevolyutsion taraqqiyot bosqichini kechdi.

Marketing kontseptsiyasi haqida quyida rasm va jadvalda ma’lumotlar berilgan.

Marketing va tadbirkorlik sohasida dunyo ilmi va amaliyoti marketing evolyutsiyasida quyidagi kontseptsiyalarni asosladi va tavsiya etdi:

• 
  ishlab chiqarish kontseptsiyasi;
  
• 
  tovar kontseptsiyasi;
  
• 
  sotish kontseptsiyasi;
  
• 
  an’anaviy marketing kontseptsiyasi;
  
• 
  ijtimoiy-axloqiy marketing kontseptsiyasi.
  
• 
  o’zaro aloqaviy marketing kontseptsiyasi.
  

Ko’rsatib o’tilgan marketing kontseptsiyalari har bir mamlakat uchun standart yoki norma yoki qoida sifatida ko’rilmasligi kerak. Marketing evolyutsiyasi har qaysi mamlakatda o’zini xususiyatlari va bozor munosabatlari rivojlanish darajasiga bog’liq bo’ladi. Biroq marketingni paydo bo’lishi bilan bog’liq jahon tajribasi hamda bozor munosabatlarini rivojlanishi aniq mamlakatlarda tadbirkorlik faoliyatini tadbiq tadbiq bozor munosabatlarini shakllantirishga ishlatilishi mumkin ekanligi foydali hisoblanadi. Bundan tashqari marketingni rivojlanishida mashhur umumiy tendentsiya – e’tiborni tovar ishlab chiqarishdan iste’molchiga, uning xohish va ehtiyojlariga qaratish talab etiladi.