Mavzu: Mantiqiy funktsiyalar va ularni tasvirlash (ifodalash) shakllari

1	0	0	0
1	0	0	1
1	1	1	1
1	0	0	1

Vazifani keyinroq Karno dasturida ham ishlaymiz.

Misol berilishi:

A	B	C	D	Y
0	0	0	0	1
0	0	0	1	0
0	0	1	0	0
0	0	1	1	0
0	1	0	0	1
0	1	0	1	0
0	1	1	0	1
0	1	1	1	0
1	0	0	0	1
1	0	0	1	0
1	0	1	0	1
1	0	1	1	0
1	1	0	0	1
1	1	0	1	1
1	1	1	0	1
1	1	1	1	1

Biz ushbu dasturda mantiqiy “0”,”1” ifodalarni kiritib formulalarni olamiz. WorkBench dasturida misolning avtomatik minimallashtirib ishlanishi. Carno Cartasida ham natija bu natija bilan bir hil ko’rinishga ega bo’ldi. Shuning uchun ishlarni Universal bo’lgan WorkBench dasturida davom ettirdim. Carno Cartasi bizga berilgan vazifa uchun oshiqcha keraksiz ishdir. Shuning uchun Carno Cartasidan foydalanmadim. Lekin natijani suratga olib sizlarga havola etamiz.


Carno Cartasi (ishlanishi bilan).


Y= AD’+AB+BD’+C’D’



WorkBench dasturida minimallashtirish va avtomatik sxemalarga tayyorlash

.


Y= AD’+C’D’+BD’+AB

Ushbu natijani olamiz. So`ng uning sxemasini olamiz va sxemani davom ettiramiz.

Buning uchun bizga 5 V kuchlanish beruvchi manba, ulovchi simlar va lampochka yetarli bo’ladi. Albatta bu lampochka mantiqiy signallar beradigan toklarga moslangan bo’lishi kerak va shart. Bularni hisobga olib tuzilgan oddiy va qulay, ma’noga ega sxemaning sodda ko’rinishi. Sxemani esa albatta natijaviy fo’rmuladan olamiz. Bu albatta E.H.M. tuzgan sxema. Uning tuzilishi quyidagichadir.

Natijalar bo’yicha WorkBench dasturi tuzgan sxema quyidagichadir.

Chinlik jadvalidan foydalanib tok manbai va signallarni bor yoki yo’qligini biluvchi asbob yordamida tuzilgan sxemani to’g’ri yoki noto’g’ri ekanligini tekshirib ko’ramiz. Avtomatik tuzilgan sxema to’g’ri ekan.

Endi biz o’zimiz tuzgan sxemani to’g’ri yoki yo’qligini tekshirib ko’ramiz ,

agar to’g’ri bo’lsa lampochkani to’g’ri o’chib yo’nishi bilan tekshiramiz.

Tekshirib ko’rib to’g’ri ekaniga ishonch hosil qilamiz



Ozimiz tuzgan soddalashtirilgan sxema ko’rinishi

Xulosa

Xulosa qilib shuni aytish joizki, mantiqiy elementlar orqali sxemaralni tuzish orqali ko’p narsalarga erishdim. Kompyuterning ichki xotirasi bilan aloqa qilish jarayonida mantiqiy amallarni nechog’lik muhim ekanligini tushunib yetdim. Bundan tashqari xotiraga joylashtirish va u bilan aloqa qilishda razryadlar soni qancha ko’p bo’lsa EXM ning tezligi shuncha tez bo’lishini ham uqib oldim. Ma’lumotlarni xotiraga registerlar orqali yozilishini hisobga olsak, bu ishlar xotiraga kodlar orqali yozish bilan amalga oshiriladi. Kodlar esa mantiqiy “0” va ”1” ko’rinishni aks etadi. Albatta “1” mantiqiy kodiga 3,6 V dan 5 V gacha kuchlanish to’g’ri keladi. Mantiqiy “0” kodiga esa 0,5 V dan 2,4 V gacha kuchlanish to’g’ri keladi. Bu ko’rsatkichlarni 0 V va 5 V ga yaqinlashtirish ish jarayonini yaxshilashga olib keladi. Bu esa biz kelajak avloddan kutilmoqda. Sxemalarni tuzish jarayonida iloji boricha kam xarajatli sxemalar tuzishga harakat qildim va bunga qisman bo’lsa ham erishdim deb o’ylayman. Natijalar yuqorida sizlarga havola etildi.

Shu bilan bir qatorda uning vazifasini to’liq bajarilishiga erishish juda zarurdir. Qo’shimcha tarzda faqatgina “Yoki Emas” mantiqiy elementlari orqali ham sxemani sizlarga havola etdim. Ishning mazmuni ham talabalarga mantiqiy elementlar orqali mukammal bo’lgan sxemalarni tuzishga o’rgatishdan iborat edi. Kurs ishi orqali bunga erishdim. Xulosa qilib aytsak men tuzgan barcha sxemalar to’g’ri ishladi va to’g’ri tuzilganligini tajribalar orqali ko’rib chiqdim. Menda bunday mantiqiy sxemalar tuzish bo’yicha yetarli tajriba hosil bo’ldi.

ADABIYOTLAR
Asosiy adabiyotlar

1. 
   N.V.Makarovoy «Informatika» M: 2000 y.
   
2. 
   V.A.Ostreykovskiy «Informatika» visShaya Shkola M: 2000 y.
   
3. 
   L.Zologolovo i dr. «Informatika» zadachnik-prktikum tom 1.2 Moskva, laborotoriya bazivix zahira. 2000 y.
   

Qo`shimcha adabiyotlar

1. 
   Pod redaktsi N.V.Makarovoy «Informatika praktikum po texnologi raboti na kompyutere» Finansi ierarxiya statistiki 1997 y.
   
2. 
   Pod redaktsi A.D.Xomonenko «Osnovi kompyuternix texnologi» Sankt-Peterburg «Koron print» 1998 y.
   
3. 
   D. Givane, R.Rosser. «Mikroprotsessori ierarxiya mikrokompyuteri» Moskva «Mir» 1982 y.
   
4. 
   V.N. Kasatkin «Informatsiya algoritmi eVM» Moskva. «ProsveShenie» 1991 y.
   
5. 
   V.A. Mishenko i dr. «Logichekkoe proektirovanie BIS» Moskva «Radio i svyaz» 1984 y.