Mavzu: Maktabgacha yoshdagi bolalarni arifmetik masalalar yechishga õrgatish.
Reja: 1.Arifmetika nima? 2.Arifmetik masalalar yechish haqida umumiy tushuncha. 3.Bolajonlarga arifmetik masalalar yechishni õrgatish.
Arifmetik bu- sonlar va sonli tõplamlarda berilgan amallarni õrganuvchi fan hisoblanadi.
Arifmetik bu- sonlar va sonli tõplamlarda berilgan amallarni õrganuvchi fan hisoblanadi.
Bolajonlar atrofimizdagi voqea hodisalarning sonli boĝlanishlariga ham rõbaro keladi. Bu esa õz navbatida bolajonlarga arifmetika haqidagi bilimlarni MTT dan boshlab berib borishni taqazo qiladi.
Masalan: Bolajonlar boĝda sayr qilish jarayonida olmaxonlar oilasiga duch keladilar. Keyin esa ularni sanab kuradi ular 6 ta ekanini biladi. Akbarjon ularga yonĝoq bermoqchi bõlib yaqinlashganida olmaxonlarning 4 tasi qochib ketadi, keyin 2 ta olmaxon qolganini Akbarjon sanaydi.
Bu ham arifmetikaning bir qismi hisoblanadi. Biz bunday misollarni hayotimizda kõp uchratishimiz mumkin. Bolajonlarni bu hodisalar qanday sodir bõlayotganligini idrok qilishga õrgatib borish lozim.
Dastlabki guruhlarda bolajonlar tõplamlar, sonlar, shakillar haqida atroflicha ma'lumotga ega bõlgan bõladi.
Bolajonlarga arifmetik masalalar yechishni õrgatish jarayonida uzlarini ishtirokida turli xil buyumlardan foydalangan holda ôrgatish kõproq samara beradi.
Masalan: Tarbiyachi bolajonlarga qarab, bolajonlar hozir menda hech qanday kubchalar yuq! Menga kim õzining kubchalarini beradi? deb Boburdan undagi kubchalarni suraydi. Shunda Bobur õzodagi 2 ta kubchani tarbiyachiga olib kelib beradi. Keyin Nigora ham õzidahi kubchalarini tarbiyachiga berishni hohlaydi va tarbiyachiga õzing 3 ta kubchasini olib kelib beradi.
Tarbiyachi bolajonlardan õzida jami nechta kubcha bõlgani sõraydi?
Keyin bolajonlar Bobur olib kelgan kubchalarni sanaydi. Ularning soni 2 ta ekanini biladi. Sõng Nigora olib kelgan kubchalarni sanaydi ularning soni esa 3 ta ekanini aytadi.
Keyin bolajonlar Bobur olib kelgan kubchalarni sanaydi. Ularning soni 2 ta ekanini biladi. Sõng Nigora olib kelgan kubchalarni sanaydi ularning soni esa 3 ta ekanini aytadi.
Tarbiyachi bolajonlarga qõshish amalini kõrsatadi va har ikkala bolaning kubchalarini qõshadi. 2+3=?
Bolajonlar kubchalari birgalikda qõshib sanaydilar. Keyin ularning soni 5 ga teng ekanini bilib oladilar. Bu orqali bolajonlar qõshish amali haqida bilimga ega bõladilar.
Mashĝulotlar jarayonida bolajonlarga oĝzaki turli xil sonlarni qõshishni surash kerak bõladi. Bu esa bolaning tafakkuri yanada yaxshi rivojlanishiga yordam beradi.
Tarbiyachi bolajonlarga shu kõrinishda ayirish amali haqida ham tushunchalar berib ketishi lozim.
Tarbiyachi bolajonlarga shu kõrinishda ayirish amali haqida ham tushunchalar berib ketishi lozim.
Masalan:. Bolajonlar mening qõlimda hozir 10 ta qalam bor, men õzimdagi 4 ta qalamni Umidjonga berdim menda nechta qalam qoldi deb suraydi. Bolajonlar tarbiyachi qõlidagi qalamlarni tarbiyachi bilan birga sanaydi va 6 ta qalam qolganini bilib oladilar. 10-4=? 10-4=6
Shu õrinda bolajonlarga har doim katta sondan kichik sonning ayrilishi haqida ham ma'lumot berib õtish kerak.
Arifmetik masalar yechishga õrgatish mashĝuloti 5,6 tani tashkil etadi.
Arifmetik masalar yechishga õrgatish mashĝuloti 5,6 tani tashkil etadi.
Mashĝulotlar soni kupaygan sari masalar ham murakkablashib boradi. Endilikda bolajonlar oĝzaki berilgan savollarga bemalol javob berishlari lozim bõladi.
Masalan: Jaloliddin senda 5 ta olma bor, 2 tasini Umidjonga bersang senda nechta olma qoladi.
Bolajonlar bu kabi savollarga hayolan javob bersih jarayonida barmoqlaridan foydalansa maqsadga muvofiq bõladi. Chunki bolajonlar tarbiyachi aytayotgan sonni idrok qilishi va javobni aniq aytishi oson bõladi.
Mashĝulotlar jarayonida noma'lum sonlarni ishtirok ettirib ham masalalar yechishni õrgatish kerak bõladi.
Bunda tarbiyachi bolajonlarga Bolajonlar hozir derazada 5 ta gul bor , biz gullarizning soni 10 taga yetishi uchun yana nechta gul olib kelishimiz kerak bõladi deb sõraydi. 5+?=10
Bunda tarbiyachi bolajonlarga Bolajonlar hozir derazada 5 ta gul bor , biz gullarizning soni 10 taga yetishi uchun yana nechta gul olib kelishimiz kerak bõladi deb sõraydi. 5+?=10
Bolajonlar noma'lum sonlarni topishi uchun barmoqlaridan foydalansa bõladi. Yani dastlab 5 ta barmoĝ8ni sanaydi, keyin barmoqlari 10 ta bõlgunicha sanashni davom ettiradi. Sanab bõlgach 10 ta barmoqni hosil qilish uchun yana nechta barmoqlari ishtirok etagini aniqlab oladilar.
Bu bolajonlar noma'lum sonlarni topishi uchun samarali yordam beradi.
Shu tariqa bolajonlar arifmetik masalar yechishni õzlashtirib oladilar