Mavzu: Maksvell taqsimoti

P P₁ P₂ ... P_n . (3.6)

(3.6) Dalton qonunining ifodasidir,ya’ni ideal gazlarda parsial bosimlarning yig’indisi butun gaz aralashmasining bosimiga tengdir.

Molekulalarning harakat kinetik energiyasi, umuman aytganda ularning ilgarilama harakat kinetik energiyalaridangina iborat emas. U molekulalarning aylanish va tebranish kinetik energiyalarining yig’indisidan iborat bo’lishi ham mumkin. Molekulalarnig barcha tur harakatlariga to’g’ri keladigan energiyani hisoblash uchun erkinlik darajasi degan tushunchani kiritish kerak bo’ladi. Jismning fazodagi vaziyatini aniqlash uchun zarur bo’lgan erkli koordinatalarning soniga jismning erkinlik darajasi deyiladi. Masalan, moddiy nuqtaning erkinlik darajasi 3 ga teng. Gazning har bir molekulasi ma’lum erkinlik darajasiga ega bo’lib, uning ilgarilama harakatiga 3 ta erkinlik darajasi to’g’ri keladi. Gazlar molekulyar-kinetik nazariyasining asosida molekulalar harakatining butunlay tartibsizligi to’g’risidagi faraz yotadi: molekulalarning harakatidagi bunday tartibsizlik faqat ilgarilama harakatdagina emas, balki barcha tur harakatlariga (aylanma, tebranma) ham xosdir. Harakat turlarining barchasi teng qiymatlidir. SHu sababli molekulalarning har bir erkinlik darajasiga o’rtacha bir xil miqdorda energiya to’g’ri keladi, deyish tabiiydir. Bu holat energiyaning erkinlik darajalari bo’yicha birday (tekis) taqsimlanishi qonuni nomi bilan yuritiladi. Bunda bitta erkinlik darajasi (i=1) ga to’g’ri kelgan o’rtacha energiya