Mavzu: mahalliy soliqlar va yig’imlar

Jismoniy shaxslarning mol-mulk solig'ini joriy etilishi, uni undirilishining

ijtimoiy-iqtisodiy asoslari mahalliy byudjet daromadlarini shakllantirish bo'lsa, ikkinchidan jismoniy shaxslarni o'z tasarrufidagi, egaligidagi, foydalanishdagi mol-mulklaridan samarali foydalanishga undashdan iborat.

1998-2017 yillar orilig'ida jismoniy shaxslar mol-mulkiga

solinadigan soliq stavkalari.

Mahalliy soliqlar bo'yicha soliq tushumlari bir tomondan soliq ob'ekti hajmiga boshqa tomondan esa belgilangan soliq stavkalariga bog'liq bo'ladi. Biroq, barcha mol-mulklar qiymati va barcha yer uchastkalari ham soliq ob'ektiga tortilmaydi.

Soliq Kodeksining 23-moddasiga asosan mol-mulk solig'i va yer solig'idan tashqari mahalliy soliqlar va yig'imlar qayd etilganidek, Qoraqolpog'iston Respublikasi, viloyatlar va Qoraqalpog'iston Respublikasi hokimiyat organlari tomonidan joriy etiladi hamda bu mahalliy soliqlar va yig'imlar stavkalarining eng yuqori miqdorlari O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanib, Prezident qarori asosida tasdiqlanadi.

Jismoniy va yuridik shahslar O`zbеkiston Rеspublikasida amalda bo`lgan umumdavlat va mahalliy soliqlardan tashqari soliqsiz to`lovlar ya'ni mahalliy yig`imlarni ham to`laydilar. Mahalliy yig`imlar soliqsiz byudjеtga to`lovlar tarkibiga kiradi. Ma'lumki, bozor iqtisodiyoti sharoitida byudjеt daromadlari asosan qonuniy to`lovlar, ya'ni soliqlar evaziga tashkil topadi. Lеkin bunday soliqalardan tashqari soliq xaraktеriga ega bo`lgan soliqsiz to`lovlar ham mavjud. Soliqsiz to`lovlarning, ya'ni mahalliy yig`imlarning muhim xususiyatlari shundan iboratki, ular asosan ko`rsatilgan xujjatlar uchun xaq sifatida, vaqti-vaqti bilan tushadi va nisbatan kam summani tashkil etadi. Qator mahalliy yig`imlarni joriy etish hamda ularning undirilishini tashkil qilish masalasi mahalliy hokimiyat organlarining vakolatiga kiritilgan. Shuningdеk bu organlar mazkur yig`imlar bo`yicha imtiyozlarni ham bеlgilashadi.