Mavzu: kuchlanish, tok va vaqt relelari

Vaqt relesi manbadan uzilgandan so‘ng o‘zining boshlang‘ich xolatiga keladi. Belgilanishiga ko‘ra vaqt relelariga quyidagi spetsifik (maxsus) talablar qo‘yiladi:

• --ishlab ketish (ulab-uzish) miqdori (5-10) 106 ga teng bo‘lgan yuqori darajadagi mexanik emirilishga bardoshlilik;
• -- xayallash vaqti 0,25-10s. bo‘lgan vaqt relelari uchun ishlash aniqligiga ega bo‘lish, bunda ishlab ketishdagi xayallash vaqtining miqdori 10% dan oshmasligi kerak;
• -- relelar ishlab chiqarish sexlaridagi tebranishlar va silkinishlar sharoitida ishlashga mo‘ljallangan bo‘lishlari kerak;
• --energetik tizimlarni ximoya qilish relelari katta aniqlakdagi xayallash vaqtini ta’minlashlari, katta darajadagi emirilishga bardoshlilikka [(5-10) . 10³] ega bo‘lishlari kerak (bunday relelarning xayallash vaqti 0,1-2,0 s. ni tashkil etadi);
• -- texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish uchun katta qiymatga ega bo’lgan hayallash vaqtini hosil talab qilinadi( bir necha daqiqadan bir necha soatgacha)

Xulosa

• Demak, relelar zanjirlarni uzib ulash va uni himoya qilish maqsadida qo’llaniladi. Ular bajaruvchi vazifasiga ko’ra turlarga bo’linadi. Masalan, vaqt relesi , tok relesi, termo rele va boshqalar. Ularning ishlash prinspining asosini elektromagnit tashkil qiladi. Ya’ni belgilangan parametrning o’garishi natijasida relega signal keladi va avtomatik ravishda zanjirni yoki elektr yuritmani uzishi yoki o’chirishi mumkin bo’ladi. Rele elektr qurilma , yuritmalarning bosshqaruv tiimida juda kata va muhim ahamiyatga ega. Ularning korxona yoki ishlab chiqarish obyektlariga foydasi juda kattadir. Masalan , dvigatelga termorele o’rnatilgan. Malum sababga ko’ra dvigatelning harorati belgilangandan yuqorilab ketdi, natijada uning abmotklari erishni boshlaydi. Shu holatda termorele ishga tushib dvigateni avtomatik ravishda uzadi va uni remont holatiga yoki ishdan chiqishi xavfini bartaraf etadi.