Мавзу: Кредит шакллари, турлари ва уларни келгусида ривожлантириш истиқболлари

Tomonlarning huquq va majburiyatlari

BANK VA QARZ OLUVChI mazkur shartnomaning ijrosi uchun birgalikda javobgar hisoblanadi.

1. 
   BANK quyidagi huquqlarga ega:
   

• 
  garovga qo'yilgan qimmatli qogozlar bo'yicha olingan daromadni ularni saqlash harajatlari, shuningdek, kreditni va undan foydalanganlik foizlarini to'lash uchun yunaltirgan holda depozit hisob raqamidan hisobdan chiqarish;
  
• 
  Qarz oluvchi kreditni belgilangan muddatda tulamagan hollarda imtiyozli oy o'tganidan so'ng garovga qo'yilgan qimmatli qog'ozlarni mustaqil ravishda sotish.
  

Olingan tushum ssuda bo'yicha qarzlarni, mustaqil ravishda sotish bilan bog'liq bo'lgan boshqa harajatlarni qoplash uchun yunaltiriladi. Tushumning kolgan summasi Qarz oluvchiga qaytariladi;

• 
  Qarz oluvchi qayta tashkil etilsa yoki tugatilsa, garovga qo'yilgan qimmatli qog'ozlarni muddatidan oldin undirib olish;
  
• 
  Qarz oluvchidan qimmatli qogozlar bahosining o'zgarishi, birja kursi tebranishlari sababli kreditning qo'shimcha ravishda ta'minlanishini yoki uni garov qiymatining pasayish summasi miqdorida kamaytirishni talab qilish. Agar mazkur shart Qarz oluvchi tomonidan bajarilmasa, Bank kreditning ta'minlanmagan qismini hisob-kitob raqamidan undirish yoki kredit berishni to'xtatish yoxud kreditni to'liq hajmida muddatidan oldin undirib olish huquqiga ega;
  
• 
  agar bu tabiiy faloqat sababli yuz bergan bo'lsa, yo'qotilgan va yetishmagan mikdor uchun javobgarlikdan ozod qilinadi.
  

1. 
   QARZ OLUVChI quyidagi huquqlarga ega:
   

• 
  o'zining to'lov topshiriqnosi bilan kreditni muddatidan oldin to'liq yoki ulushlar bilan to'lash;
  
• 
  Bank oldida o'z zimmasiga olgan majburiyatlarini to'liq bajarganidan so'ng, ikki bank kuni mobaynida garovga qo'yilgan qimmatli qogozlar va depozit hisob raqamiga o'tkazilgan foydani olish;
  
• 
  Bankka sifatsiz saklaganligi, mablag'ni ssuda hisob raqami hisobidan notug'ri chikarganligi (uchirganligi) va tuxtatib kuyganligi uchun jarima to'lovi yuzasidan e'tiroz bildiradi.
  

1. 
   BANK quyidagilar uchun javobgar hisoblanadi:
   

• 
  kreditni o'z vaqtida bermaslik;
  
• 
  hisob-kitob-kredit amaliyotlari koidalarini buzganlik;
  
• 
  Qarz oluvchi tomonidan Bank va Qarz oluvchining imzosi va muhri bilan tasdiqlangan ro'yxat bilan saqlash uchun topshirilgan garovga qo'yilgan qimmatli qogozlar uchun. Garovga qabul kilinayotgan qimmatli qog'ozlarni topshirish kredit berilgunicha amalga oshiriladi, dalolatnoma bilan rasmiylashtiriladi va qarz oluvchi
  

114





ishtirokida maxsus seyfga joylashtiriladi. Dalolatnomada Qarz oluvchining garovga qo'yilgan qimmatli qog'ozlarning saqlanish shakli va sharoitlariga oid ma'qo'llash bahosi hamda uning roziligi aks ettirilishi zarur;

• 
  Depozit shartnomasining foizlar va dividendlarni hisoblab yozish qismi bo'yicha shartlarini bajarish;
  
• 
  depozit va garov shartnomalari rasmiylashtirilganidan va mazkur shartnoma yuridik kuchga ega bo'lganidan so'ng kreditni o'z vaqtida hamda to'liq xajmda berish;
  
• 
  kredit berishga doir bank shartlarini bajarish va uning ta'minlanishini nazorat
  

qilish;

• 
  Bank oldida o'z zimmasiga olgan majburiyatlarini bo'zgan, kredit berish jarayonida o'zining moliyaviy barqarorligini zarar ko'rib ishlash holatigacha yo'qotgan Qarz oluvchiga nisbatan o'z vaqtida kredit berish koidalarida ko'zda tutilgan choralarni qurish.
  

1. 
   QARZ OLUVChI quyidagilar uchun javobgar hisoblanadi:
   

• 
  garovlarni ro'yxatga olish kitobidagi oldingi va keyingi garovlar
  

to'g'risidagi ma'lumotlarni bankka o'z vaqtida va ishonchli taqdim etish;

• 
  qimmatli qog'ozlarni o'z vaqtida va ushbu qimmatli qogozlar bo'yicha olingan foydalarga egalik qilish huquqini bergan holda Bankka saqlash uchun topshirish;
  
• 
  Bankka oylik (kundalik) balanslar, garovga qo'yilgan qimmatli qog'ozlarning Fond Birjasidagi savdosi natijalari, shuningdek, kredit arizasida belgilangan yetkazib beruvchilar (haridorlar) bilan to'zgan shartnoma shartlarining o'zgarishi to'g'risida o'z vaqtida va ishonchli ma'lumotlarni taqdim etish;
  

3.