Mavzu: Korrupsiyaga qarshi kurash – fuqarolik jamiyatini rivojlantirishning ustuvor sharti Reja: 1

partiyalarining siyosatini uyushqoqlik bilan o‘tkazish uchun tuziladi”.
Siyosiy partiyalarning jamiyatdagi va siyosiy munosabatlardagi funksiyalarini to‘la bajara
olish qobiliyatini shakllantirish uchun ularning faoliyatlarini moliyaviy jihatlardan ham kafolatlash
tajribasi O‘zbekistonga ham kirib keldi. 2004 yil 30 aprelda ikkinchi chaqiriq Oliy Majlisning XIV
sessiyasi “Siyosiy partiyalarni moliyalashtirish to‘g‘risida”gi Qonunni qabul qildi. Xususan, siyosiy
partiyalarga moliyaviy yordam berish partiyalarning siyosiy raqobatdagi imkoniyatlar notengligini
kamaytiradi, ularning alohida jismoniy yoki huquqiy shaxslar guruhlariga nisbatan qaramligini
yo‘qotadi. Natijada siyosiy partiyalar korrupsiyaga qarshi kurashning ta’sirchan vositasiga
aylanadi. Qonunning 7-moddasiga muvofiq, “Siyosiy partiya, agar u O‘zbekiston Respublikasi Oliy
Majlisining Qonunchilik palatasiga saylov yakunlari bo‘yicha “O‘zbekiston Respublikasi Oliy
Majlisining Qonunchilik palatasi to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyaviy
qonuniga muvofiq Qonunchilik palatasida siyosiy partiya fraksiyasini tuzish uchun zarur miqdorda
deputatlik o‘rinlarini olgan bo‘lsa, o‘zining ustavda nazarda tutilgan faoliyatini moliyalashtirish
uchun davlat mablag‘larini olish huquqiga ega bo‘ladi”. SHuningdek, qonunda O‘zbekiston
Respublikasi Adliya vazirligi davlat mablag‘larini “olish huquqiga ega bo‘lgan siyosiy partiyalar
o‘rtasida ularning Qonunchilik palatasida olgan deputatlik o‘rinlari
66 O‘sha joyda.–B.15.
202

---

miqdoriga mutanosib ravishda taqsimlaydi”67. SHu bilan birga, mazkur qonunga binoan siyosiy
partiyalarning Qonunchilik palatasi va davlat hokimiyatining boshqa vakillik organlariga
saylovda ishtirok etishi, shuningdek, Qonunchilik palatasidagi siyosiy partiya fraksiyalarining
faoliyati ham davlat tomonidan moliyalashtirilishi belgilab qo‘yildi.
2007 yilning 1 yanvaridan kuchga kirgan ”Davlat boshqaruvini yangilash va yanada
demokratlashtirish hamda mamlakatni modernizatsiya qilishda siyosiy partiyalarning rolini
kuchaytirish to‘g‘risida”gi Konstitutsiyaviy Qonunning qabul qilinishi mamlakatda fuqarolik
jamiyati institutlarini yanada rivojlantirish uchun huquqiy asoslarni mustahkamlab, siyosiy
partiyalar demokratik tamoyillar asosida faoliyat Yuritishlari uchun imkoniyatlar yaratadi.
“Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik
jamiyatini
rivojlantirish konsepsiyasi”
g‘oyalarini
amalga oshirish
mamlakatda
fuqarolik
jamiyati qurishning
yangi bosqichi
boshlanganligini anglatadi. Konsepsiyada
siyosiy