Mavzu: ko‘P XONALI NATURAL SONLARNI ko‘paytirish

O‘quvchilar; Yo‘q, ko‘p xonali sonlar qatnashgan ko‘paytmalari bor mashqlar ham ko‘p uchragan.

 O‘qituvchi : Ko‘p xonali sonlarni “ustun usuli” da ko‘paytirish qulay. Bunga doir misollar bilan tanishaylik

 

                                    1-misol.     537*8 ko‘paytmani hisoblang

 

Yechish:    537

                *     8

                     56

               +  240

                  4000

                  4296

Ikkinchi  sonni  birinchi  sonning  birliklari, onliklari, yuzliklariga alohida alohida  kopaytirib  song  natijalarini  qoshsak, fikrimizni jamlab,  xotiramizni  ishga  solsak shu misoldagi ko‘paytirish va qo‘shishni bir vaqtda bajarish orqali qisqacha ustun shaklida ko‘paytirishni quyidagicha tasvirlash mumkin.

                       537

                     *     8

                     4296

O‘qituvchi : Agar ko‘paytuvchilarning ikkalasi ham ko‘p xonali son bo‘lsa ko‘paytirishni ikkinchi qisqacha usuldan foydalanib bajaramiz.

2-misol     537

              * 108

               4296

            + 0000

             53700

             57996

 

Ikkinchi  sonnining birliklari, o‘nliklari, yuzliklarini alohida alohida  birinchi songa ko‘paytirdik, so‘ng  natijalarini  qo‘shdik, ortiqcha yozuvlarni har safar bajarib o‘tirmaslik uchun ko‘paytirishni quyidagicha tasvirlash mumkin.

 

                537

              * 108

               4296

          + 537__     

             57996