Mavzu: Konstitutsiyaga o’zgartirish hamda qo’shimchalar kiritish zarurati va tartibi

To‘rtinchi. Iqtisodni bozor munosabatlari asosida tashkil qilish masalasida ham jahon konstitutsiyaviy tajribasiga murojaat qilish 60 zaruriyatini tug‘dirdi. Shu asosda Konstitutsiyamizda unga taalluqli masalalar mustahkamlandi. Konstitutsiyaning 53-moddasida bu quyidagicha bayon qilingan: “Bozor munosabatlarini rivojlantirishga qaratilgan O‘zbekiston iqtisodiyotining negizini xilma-xil shakllardagi mulk tashkil etadi. Davlat iste’molchilarning huquqi ustunligini hisobga olib, iqtisodiy faoliyat, tadbirkorlik va mehnat qilish erkinligini, barcha mulk shakllarining teng huquqliligini va huquqiy jihatdan bab-baravar muhofaza etilishini kafolatlaydi.
Xususiy mulk boshqa mulk shakllari kabi daxlsiz va davlat himoyasidadir. Mulkdor faqat qonunda nazarda tutilgan hollardagina mulkdan mahrum etilishi mumkin”.
Xususiy mulk daxlsizligining o‘rnatilishi, uning davlat himoyasida bo‘lishi fuqarolarning moddiy turmushi farovon bo‘lishiga olib keladi.
Beshinchi. Konstitutsiya Asosiy qonun ekan, unga amal qilish va muhofaza qilishda ham alohida vositalar va tartib bo‘lishi shart. Konstitutsiya o‘zini muhofaza qilishni ham jahon tajribasidan kelib chiqib hal qilgan. Uning 93-moddasida: “O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti: …O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlariga rioya etilishining kafilidir”, deb belgilangan. 92-moddada Prezident Konstitutsiya va qonunlarga rioya qilishga qasamyod qilishi belgilangan.
Konstitutsiyada sud hokimiyati mustaqilligi mustahkamlandi. Shu tizimga kiruvchi Konstitutsiyaviy sudga, Konstitutsiyani himoya qilish vazifasi yuklandi. Konstitutsiyaning 108-moddasida “O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi hokimiyatlarning hujjatlari Konstitutsiyaga qanchalik mosligiga doir ishlarni ko‘radi”, – deb belgilangan bo‘lsa, 109-moddasida ushbu vazifa va vakolatlar yanada kengroq va aniqroq mustahkamlab qo‘yilgan.
Shuning uchun ham “O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi eng demokratik, xalqaro miqyosda e’tirof etilgan me’yor va talablarga javob beradi”²

3.