Mavzu: Kompyuterning qismlarini ajratish,Tizimli blok qismlari bilan tanishish,kompyuterga qo’shimcha yangi qurilmalarni ulash

Kompyuterning qismlarini sanash va ajratish

1. 
   Kompyuterning qismlarini sanash
   
2. 
   Kompyuterning asosiy qurilmalari
   
3. 
   Kompyuterning qo’shimcha qurilmalari
   

Hozirgi vaqtda SHKlar zamonaviy fanlar va barcha xalq xo‘jalik bo‘limlarining rivojlanishiga katta rol o‘ynab kelmoqda. Insoniyat tashabbusidagi har bir ishda SHKni qo‘llanilayotgani yaqqol kuzga tashlanadi. Shu sababli SHKdan foydalanish uchun ko‘pchilik foydalanuvchilar dasturlashtirish algoritmik tillarni tezroq o‘z lashtirishga xarakat qiladalar.SHKning dunyoga kelishiga avvallom bor injenerlar va fiziklar juda muhtoj bo‘lganlar desak mubolog‘a bo‘lmaydi. Juda tez rivojlanib borayotgan fan va texnikaning oldida turgan masalalarni juda katta hisoblashlarga olib keladi va bularni fakat SHK yordamida hisoblash mumkinligini foydalanuvchilar tushunib etdilar. Endi SHKlarning eng oddiy to‘plamlaridan tanlashni boshlaymiz. Boshlang‘ich axborotlar mashinaga uzluksiz chiziqlar, ya’ni tenglamalar yordamida berilishi mumkin bo‘lsa va bunda mashinalarning o‘zi hisoblashlarni davom ettirib chizmani ekranga chiqarsa, bunday mashinalar avtomatik hisoblash mashinalari (AHM) deyiladi. Bularning boshqacha turi raqamli hisoblash mashinalari (RHM) deyiladi.Ular uzluksiz bo‘lmay diskret bo‘ladilar. Bunday turdagi mashinalar barcha axborotlar raqamli kodlar ko‘rinishida bo‘ladi.

SHaxsiy komp’yuterlar (SHK) asosan quyidagi asosiy qurilmalardan tashkil topadi: tizimli blok (protsessor, unda xotira, mikroprosessor, adapterlar joylashgan bo‘ladi). chiqarish qurilmasi (monitor); kiritish qurilmasi (klaviatura, sichqoncha);

Dastlab hisoblash uchun yaratilgan kompyuterlarning imkoniyatlari hozirgi kunda “behisob” desak adashmaymiz. Bu kompyuterlar mashhur International Business Mashines Corporation korxonasining ma’sulidir.

IBM PC kompyuterlarining AT 386, 486SX, 486DX, 586 hamda Pentium turlari keng tarqalgan.

2. 
   - rasm. Pentium IV rusumli shaxsiy kompyuter
   

Ushbu paragrifda SHKning asosiy qurilmalari: protsessor, monitor, klaviatura va sichqoncha tavsifi batafsil yoritilgan. Yordamchi qurilmalar vazifasi va imkoniyatlari ham qayd qilingan. SHaxsiy kompyuter quyidagi asosiy qurilmalardan tashkil topadi: Protsessor, monitor, klaviatura va sichqoncha.

Protsessor (mother board) - qurilmalarini va hisoblashlarni boshqaruvchi, asosiy qurilma bo‘lib, unga mikroprosessor, tezkor va kesh xotira, mikrosxemalari, kontroller va turli adabter, elektrosxemalar o‘matiladi.

Protsessor asosan quyidagi qurilmalardan tashkil topadi.

Mikroprosessor - kompyuterni boshqarish va barcha hisob ishlari, buyruqlarni bajarilishini ta’minlaydi. Mikroprosessor turli amallarni tez bajarish qobiliyatiga ega. Uning tezligi sekundiga 100 million amalga va undan ortiq bo‘lishi mumkin.

Uning tezligi Megagerslarda hisoblanadi va protsessor nomidan keyin yoziladi. Masalan, Pentium 700.

Tezkor xotira - protsessor uchun zarur bo‘lgan dasturlar va ma’lumotlarni saqlaydi. Kompyuter o‘chirilishi bilan tezkor xotiradagi ma’lumotlar o‘chiriladi.