Mаvzu: Kompyuterli loyihalash protseduralarining tipik ketma ketligi Mа`ruzа rеjаsi:
1. Tipaviy Kompyuterli loyihalash pratsedurasi algoritmi.
2. Avtomatlashtirilgan Kompyuterli loyihalashning ta’minot turlari.
3. Optimal echim қabul qilish bosqichlari.
1- rasm. Tipaviy Kompyuterli loyihalash pratsedurasi algoritmi
Kompyuterli loyihalash sistema strukturasining sintezidan boshlanadi. Sistema variantini baholash uchun avtomatlashtirilgan Kompyuterli loyihalashda, avvalo, uning matemitik modeli tuziladi. Model va parametrlarning dastlabki qiymatlari bo’yicha variant analizi bajariladi. Analiz natijasi sintezlangan variantni baholashga imkoniyat yaratadi.
Oddiy Kompyuterli loyihalash jarayonini avtomatlashtirilgan Kompyuterli loyihalash jarayoniga aylantirish uchun quyidagi ta’minot turlari albatta bo’lishi shart
2-rasm. Avtomatlashtirilgan Kompyuterli loyihalashning ta’minot turlari
Matematik ta’minot- Kompyuterli loyihalash ob’ektining matematik modellari, Kompyuterli loyihalash operatsiyalari va protseduralarining usullari va algoritmlarini to’plash.
Texnik ta’minot - Kompyuterli loyihalashni avtomatlashtirish uchun zarur, o’zaro aloqada va o’zaro ta’sirda bo’lgan, texnik vositalar kompleksi (ma’lumotlarni tayyorlash va kiritish, uzatish va dasturlash, hujjatlashtirish va chiqarish vositalari, loyihaviy yechimlar arxivi) hisoblanadi.
Dastur ta’minoti - Kompyuterli loyihalashni avtomatlashtirish uchun ma’lum mashina tilida tayyorlangan va tuzilgan dasturlar to’plami.
Informatsion ta’minot - Kompyuterli loyihalashni avtomatlashtirish uchun lozim bo’lgan ma’lum shaklda berilgan ma’lumotlar kompleksi. Kompyuterli loyihalashga karakli axborotlar ma’lumotlar bazasida saqlanadi va ulardan foydalanish maxsus boshqarish sistemalari yordamida bajariladi.
Lingvistik ta’minot– avtomatlashtirilgan Kompyuterli loyihalash protseduralari va Kompyuterli loyihalash yechimlarining tillari majmui. Lingvistik ta’minotning asosiy qismi - EHM va odam orasidagi munosabat tilidir.
Metodik (uslubiy) ta’minot - avtomatlashtirilgan Kompyuterli loyihalash da qo’llanuvchi vositalar turkumi va ularni tanlash, ekspluatatsiya qilish usullari to’g’risidagi hujjatlar to’plami. Ba’zida, metodik ta’minot sifatida matematik va lingvistik ta’minotlar ham qo’shib olinadi.
Tashkiliy ta’minot - Kompyuterli loyihalash tashkiloti, uning strukturasi, tashkilot va avtomatlashtirilgan Kompyuterli loyihalash vositalar kompleksi o’rtasidagi munosabat, instruktsiyalar, buyruqlar va boshqalar majmui.
Kompyuterli loyihalashni to’liq avtomatlashtirish uchun yuqorida keltirilgan barcha ta’minotlar va ular orasidagi aloqalar albatta mavjud bo’lishi shart.
3-rasm. Optimal echim qabul qilish bosqichlari
Rasmdan ko’rinib turibdiki, har qanday masalaning optimal echimini EHM yordamida aniqlash uchun birinchi navbatda ko’rilayotgan masalaning mashinaga mos modelini ishlab chiqish lozim bo’ladi.