Mavzu: Kompyuter tarmoqlari va tarmoq texnologiyalar

ikkita asosiy turi mavjud.

Birinchi turi katalog bo'lib, u aslida elektron malumotnoma bo’lib unda barcha axborot kutubhonalardagi tizimlangan katalogga o’xshash ahborot manbalari bo'limlarga, bo'limlar - bo'limchalarga va h.k. taqsimlangan.

Katalogning yorqin misoli - Yahoo! (http://www.yahoo.com).

Ikkinchi turi - izlash tizim(mashina)lari. Ular maxsus so'rov tilida tuzilgan so'rov(kalit so'zlar va ularning bog’lovchilari)ga mos bo’lgan hujjatlar izlab topib ularga ishoratlar ro’yxati tuzib beruvchi serverlardir. Ularning ba'zilari katalogga ega emas, lekin so'rov natijalarini yana qayta ishlash vositalariga egalar. Bunday baquvvat izlash mashinasining yorqin misoli - Altavista (http://www.altavista.com).

Amalda bu ikki turga bo'lish shartli, chunki so'nggi vaqtlarda deyarli barcha kataloglarda kalit so'zlar bo'yicha izlash vujudga keldi va ular orasida chegara qolmadi hisob. Lekin azaldan izlovchi bo'lgan serverlar odatda ko'proq rivojlangan so'rovlar tiliga ega.

• Katalog-serverlardan foydalanish.

• Sahifaning markazida Siz bo'sh qatorni uning yonida esa Search tugmasini ko'rib turibsiz. Bu qatorga klaviaturadan so'rovni kiritish va tugmani bosib izlash natijalarini olish mumkin. Biroq, esingizda bo'lsa kerak, Yahoo! - bu avvalo katalog xolos. Unda izlash jarayoni bo’limlardan bo’limchalarga va ulardan yana quyi bosqichga o’tib to muayyan hujjatga ishoratlar topilguncha davom etadi. Ishorat bo’yicha hujjatni ochib berish vazifasini endi brouzer(varaqlovchi) bajaradi. Pastda ko'rayotgan rasmlaringiz katalogning bo'limlaridir. Masalan, Arts and humanities bo'limi Literature va Photography bo'limchasidan iborat. Va nihoyat, izlash qatori tagida Yahoo! ning mavzu bo'yicha izlash tizimlariga ishorat joylashgan.

• Izlash tizimlaridan foydalanish.

• Oddiy foydalanuvchiga katalog-serverlar qanchalik tushunarlik bo'lsa, izlash mashinalari shunchalik sirli tuyuladi. Masalan, "