Мавзу: Комил Хоразмий



Download 7,05 Mb.
bet95/95
Sana13.07.2022
Hajmi7,05 Mb.
#785568
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   95
Bog'liq
portal.guldu.uz-MILLIY UYG’ONISH DAVRI O’ZBEK ADABIYOTI

Glossariy lug’ati

Jadid- arabcha yangi ma’nosida.


Jadid adabiyoti- yangi yo’nalishdagi adabiyot.
Jadid maktabi- eski usuldagi maktab.
Jadid matbuoti- ijtimoiy-siyosiy voqealarni yozgan yangi gazetalar.
Jadidchilik – milliy uyg’onish harakati.
Jadidchilik- ma’rifatparvarlik “oqim ”degan.
Jadidchilik- sho’ro mafkurasi “reaktsion oqim ”degan.
Jadidchilik mafkurasi – yurtni hududiy- huquqiy jihatdan mustaqillikka erishtirish.
Jadidchilikning tashqi omillari – Turkiya, Ozar va Kavkazorti jadidlarining ta’siri.
Jadidchilikning ichki omillari- Dukchi eshon va Lo’matkon qo’zg’aloni.
Jadidchilikning ma’naviy omillari- maktab, matbuot, teatr, milliy ozodlik harakatlari.
Jadidchilikning ijtimoiy-iqtisodiy omillari- uyushma, jamiyatlarning tuzilishi, ba’zi ..... larning moddiy qo’llab-quvvatlashi.
Jadidchilik ijtimoiy harakat- jadidchilik “oqim ”emas, ijtimoiy harakat.
Jadid adabiyoti- ma’rifatparvarlik, mustaqillik, milliy ozodlik, hurriyatni talqin qilgan adabiyot.
Jadid she’riyati – davr va jahon voqealarini, mustaqillikni kuylagan she’riyat.
Jadid she’riyati poetikasi- yangi poetik obrazlarga asoslangan she’riyat.
Jadid nasri- naql, o’git, ma’rifatparvarlikdan realistik nasrga yo’l olgan nasr.
Jadid dramaturgiyasi- yangi janr, axloq, odob, hayot haqiqatini aks ettirgan dramaturgiya.
Jadid publitsistikasi – davr muammolarini aks ettirgan maqolalar.
Janrlar – jadid adabiyotining yangi janrlari.
“Inqilobiy adabiyot”- jadid adabiyotini inqilobiy maqomda talqin qilib, shunday nomlaganlar.
Istiqlol fidoyilari – mustaqilligimiz uchun kurashib, qurbon bo’lganlar.
“Ittiqod va taraqqiyot” – jadidlar tomonidan tuzilgan uyushma.
Ijtimoiy–siyosiy publitsistika–davrning ijtimoiy-siyosiy muammolarini aks ettirgan publitsistik maqolalar.
Ma’rifatchilik- ma’rifat bilan ommaning ko’zini ochib, yangilikka hidoyat etish.
Mahkamai shariat – “sho’royi ulamo”larning mahkamaga oid qarashlari.
Mardikorlik voqeasi- 19 yoshdan 43 yoshgacha bo’lgan mahalliy yigitlarni Rossiya hududida mardikor sifatida ishlatish.
Mafkura – jadidchilikning ijtimoiy-iqtisodiy – ma’naviy qarashlari majmuasi.
Milliy uyg’onish – feodal jamiyatni isloh qilish va o’zgartirish.
Mustaqillik- chor Rossiyasi mustamlakasidan ozod bo’lish.
“Milliy istiqlol”- jamiyatni tubdan o’zgartirishni reja qilgan uyushma.
“Milliy gvardiya”- “bosmachilar” deb atalgan shaxslar aslida milliy gvardiyachilar edi, hozir shunday ataladi.
Milliy ozodlik- Rossiya imperiyasi mustamlakasidan ozod bo’lish.
Panislomizm- chor Rossiyasiga qarshi barcha islom diniga qarashli davlatlar birligi.
Panturkizm- chor Rossiyasiga qarshi barcha turkiy mamlakatlarning birligi.
Realistik hikoya – hayot haqiqatini haqqoniy aks ettirgan hikoya.
Rivoyat- voqea ichida fikrni tasdiqlovchi hikoyat yoki hayotiy bo’lmagan voqea.
Realistik epik janr- keng voqelikni aks ettirgan yirik she’r.
Romanga xos tafakkur – hayotni ijtimoiy tahlil qiluvchi va baholovchi epik nasriy asar.
Sarbast she’r – jadid she’riyatining vaznsiz she’r turi.
Savtiya ta’lim usuli – tovush-harf ta’lim usuli.
Turkchilik – saljuq turklarining mahalliychilik harakatlari.
Turkiston muxtoriyati – 72 kun yashagan jadidlar tuzgan yangi davlat.
“Turon” – san’at ahli uyushmasi.
Umuminsoniy g’oya – dunyo afkor ommasining qarashlarini ifodalovchi g’oya.
Fevral burjua inqilobi – podshohlik boshqaruv tizimini tor-mor qilgan inqilob.
“Sho’royi islomiya” – jadidlarning jamiyatni isloh va o’zgartirishga harakat qilgan uyushmasi.
“Sho’royi ulamo” – yangi tuzilajak jamiyatni xalifalik va mahkamai shariat asosida boshqarish tarafdorlari.
Yangi davr – ijtimoiy-iqtisodiy-ma’naviy yangilanishga yuz tutish sodir bo’layotgan davr.
Yangi qarash – ma’rifatparvarlik, mustaqillik, milliy ozodlik qarashlar.
Yangi avlod – jadidchilik harakati tarafdorlari.
Yangi teatr – hayot haqiqatini sahnada aks ettirgan tomosha.
Yangi adabiyot – jadid davri adabiyoti.
Erkin vazn – jadid she’riyati bilan bog’liq paydo bo’lgan vazni, turog’i, qofiyasi erkin she’r.
Erkin aruz – aruz vaznining temir qonunlariga kiritilgan o’zgarishlar.
Qo’qon voqeasi – Turkiston muxtoriyatini bolsheviklar va muvaqqat hukumat tomonidan tor-mor qilinish voqeasi.
Qadimchi – gazeta o’qimaydiganlar guruhi.


Milliy uyg’onish davri o’zbek adabiyoti


o`quv-uslubiy majmua


Q.Ko`bayev, O.Fayzullayeva

Dizayner O.Fayzullayeva


Kompyuterda tayyorlovchi D.To’rayeva


Bosishga ruxsat etildi: 2017 yil 20.01






Download 7,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   95




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish