Mavzu: Ko’makchi va uning turlari

-dek qo’shimchasi narsa-hodisa,belgi-xususiyatga o’xshatishni ifodalaydi va shu ma’noda kabi, singari, yanglig’ ko’makchilari bilan ma’nodoshlikni hosil qiladi.

• Ko’makchilar va qo’shimchalar ma’nodoshligi.

• -dek qo’shimchasi narsa-hodisa,belgi-xususiyatga o’xshatishni ifodalaydi va shu ma’noda kabi, singari, yanglig’ ko’makchilari bilan ma’nodoshlikni hosil qiladi.

• Jo’nalish kelishigi qo’shimchasi yo’nalish ma’nosida tomon, bo’ylab ko’makchilari bilan ma’nodoshidir.

• Bilan,kabi,singari,
• Uchun, sari,
• Sayin,bo’ylab kabi
• ko’makchilar, asosan,
• bosh kelishik
• shaklidagi ismlarga
• qo’shiladi.

Ko’ra,qaramay,yarasha, asosan,doir,muvofiq kabi ko’makchilar jo’nalish kelishigi shaklidagi ismlarga qo’shiladi.

• Ko’ra,qaramay,yarasha, asosan,doir,muvofiq kabi ko’makchilar jo’nalish kelishigi shaklidagi ismlarga qo’shiladi.
• Tomon ko’makchisi bosh va jo’nalish kelishigi shaklidagi ismlarga qo’shiladi.

Keyin,bo’lak,boshqa,o’zga,tashqari,buyon,oldin,boshlab,avval kabi ko’makchilar chiqish kelishigi shaklidagi ismlarga qo’shiladi.

• Old,ost,ust singari vazifadosh ko’makchilar qaratqich kelishigi shaklidagi ismlarga qo’shiladi. Bunday hollarda ba’zan kelishik qo’shimchasi qo’llanmasligi ham mumkin.

Yomonlarning qoshida yalinish yaxshilar ishi emas.

• Misollar:

• Yomonlarning qoshida yalinish yaxshilar ishi emas.
• Bitmas-tuganmas bilimning tagida mashaqqatli mehnat yotadi.
• Donolar oldida doim eshitguvchi bo’l.

Insonning fe’l-atvoriga qarab unga baho berishadi.

• Insonning fe’l-atvoriga qarab unga baho berishadi.
• To’ydan keyin nog’ora chalmoq – nodonlar ishi.
• Yurt farovonligi uchun qayg’uradi.
• Muxbirimiz telefon orqali xabar berdi.