Mavzu: Kislorod oddiy modda. Uning olinishi Azonning axamiyati

Mavzu: Kislorod - oddiy modda. Uning olinishi. Ozon va uning ahamiyati.

Reja: 1. Kislorod oddiy modda. 2. Uning olinishi. 3. Katalizatorlar haqida tushuncha. 4. Ozon va uning ahamiyati.

Kislorod – oddiy modda.

• Kislorod – oddiy modda hisoblanib, uning tarkibi ikkita kislorod atomining birikishidan hosil bo`lgan molekulalardan iborat. Kislorod biz nafas olayotgan havo tarkibidagi yoki baliqlar nafas olayotgan suvda oz bo`lsada erigan gaz. Yer sharida eng ko`p tarqalgan kimyoviy element. Yer qobig`ining 47% og`irlik qismini, havoning 21% hajmiy ulushini , suvning 89% og`irlik qismini tashkil qiladi.

Kislorodning olinishi.

Laboratoriyada kislorod quyidagi usullar yordamida olinadi:

• Kaliy permanganatni qizdirib parchalash 2KMn04 = K2Mn04 + Mn02 + 0 2T.

2. Bertolle tuzini katalizator ishtirokida

qizdirib parchalash:

2KC10 M n02=2KC1 + 3 0 ,T.

3. Ishqoriy metallar nitratlarini qizdirib

parchalash:

2NaN03 = 2NaN02 + 0 2T.

4. Suvni elektroliz qilish

(bu usul bilan toza kislorod olinadi):

2H20 2H, 0 2t

5. Vodorod peroksidni katalizator ishtirokida parchalash:

2H20 2M n 0 2=2 HO + 0 , t

KATALIZATOR HAQIDA TUSHUNCHA.

• Kimyoviy reaksiyalarni tezlashtiradigan va bu jarayonda o`zgarmasdan, sarflanmay qoladigan moddalar katalizatorlar deyiladi. Katalizator ishtirokida boradigan jarayon kataliz deb ataladi.
• Marganes(IV) oksidi, vanadiy(V) oksidi, titan oksidi, platinalar katalizatorlar sanaladi.

OZON VA UNING AHAMIYATI.

• Kislorod yoki havodan elektr uchquni o`tkazilsa, yoki chaqmoq chaqqanda ozon hosil bo`ladi. Ozon yer yuzasidan 23 – 25 km balandlikdagi havo qatlami – stratosferada Quyoshning ultrabinafsha ta`sirida, ignabargli o`simliklarda smolasimon moddalarning oksidlanishi natijasida hosil bo`lib turadi. Ozon qatlami 2 – 4,5 mm alinlikda bo`lib, Yerni Quyoshning halokatli radiatsiyasidan himoya qiladi. Ozon qatlamining yemiriilishi yerdagi tirik hayot uchun o`ta havflidir.

E`tiboringiz uchun tashakkur!!!

E`tiboringiz uchun tashakkur!!!