MAVZU:Kichik jarrohlik operatsiyalarida oģriqsizlantirish ANESTEZIOLOGIYA - Tabobatning mustaqil yo’nalishi bo’lib uning asosiy vazifasi bemorni jarroxlik agressiya ta’siridan himoya qilishdir. Jarroxlik amaliyoti va og’riq bilan kechadigan har qanday muolaja turli darajadagi stress reaksiyasini vujudga keltiradi. Stress reaksiyasining asosida ruhiy zarbalanish og’riq sindromi qon yo’qotish gaz almashinuvining izdan chiqishi va bioximyaviy siljishlar oqibatida kelib chiquvchi gomeostazning buzilishi yotadi.
ANESTEZIYA(OG’RIQLANTIRISH)
Mahalliy
Umumiy(Narkoz)
MAHALLIY ANESTEZIYA - MAXALLIY ANESTEZIYA og’riq impulslarining sezilishi va o’tkazilishining to’silishini ta’minlovchi fizik va kimyoviy ta’sir natijasidir. Maxalliy anestetiklar 3ga bo’linadi:
- Terminal yoki yuzaki
- Infiltratsion
- Regionar anesteziya
Lokal behushlik mahalliy behushlik deb ataladigan dori turidan foydalanib, tananing bir qismini his qilmaslikni o'z ichiga oladi. Ushbu dorilar og'riqli sharoitlarni davolash, protsedura yoki operatsiya paytida og'riqni oldini olish yoki operatsiyadan keyin og'riqni yo'qotish uchun ishlatilishi mumkin.
Lokal anesteziyaning funksional xarakteristikalari dissotsilanish konstantasi (pKa), lipidlarning eruvchanligi va oqsil bilan bog'lanishi bilan belgilanadi. pKa lokal anestezik eritmasi muvozanatda bo'lgan pH, yarmi neytral asosda (tuz) va yarmi ionlangan holatda (kation).
Klassifikatsiyasi
Mahalliy anestezikalar tuzilishiga ko'ra ikki xil sinfga bo'linadi: para-aminobenzoy kislotasi (PABA) asosidagi efirlar deb nomlanuvchi anestetiklar va PABAga asoslangan bo'lmagan anesteziklar amid lokal anestetiklar deb ataladi [1]. Esterli lokal anesteziklarga quyidagilar kiradi: Benzokain. Xlorprokain.
Mahalliy og'riqsizlantiruvchi vositalarni ichki anestezik kuchi va faoliyat davomiyligi bo'yicha tasniflash mumkin. Prokain va xloroprokain nisbatan zaif, qisqa ta'sir qiluvchi dorilardir. Lidokain, mepivakain va prilokain oraliq kuch va ta'sir muddati agentlarini ifodalaydi.
Mahalliy og'riqsizlantiruvchi vositani kiritishni o'z ichiga olishi mumkin bo'lgan protseduralar quyidagilarni o'z ichiga oladi:
-tish ishi, masalan, ildiz kanali
-teri biopsiyasi.
-teringiz ostidagi o'sishni olib tashlash.
-yurak stimulyatori o'rnatish.
-diagnostik testlar, masalan, lyumbal punksiyalar yoki suyak iligi biopsiyasi.
Shifokorlar lokal behushlikni umumiy behushlikdan ko'ra xavfsizroq deb hisoblashadi va u kamdan-kam hollarda jiddiy asoratlarni keltirib chiqaradi. Lokal behushlikning umumiy behushlik bilan solishtirganda afzalliklari quyidagilardan iborat: Bu odamning ongini yo'qotishiga olib kelmaydi. Odatda maxsus tayyorgarlikni talab qilmaydi.
Mahalliy og'riqsizlantiruvchi vositani olgan odam og'riqni his qilmasa, o'zini shikastlamaslik uchun ehtiyot bo'lishi kerak - masalan, tish davolashdan keyin yonoqlarini tishlash.
Ba'zi odamlarga ta'sir qiladigan vaqtinchalik salbiy ta'sirlarga quyidagilar kiradi:
loyqa ko'rish, bosh aylanishi va qayt qilish
bosh og'rig'i
mushaklarning burishishi
davomli uyqusizlik, zaiflik yoki holsizlik
Ba'zi odamlarda allergik reaktsiya bo'lishi mumkin va ularda teri toshmalari,qichishish va nafas olish qiyinlishuvi paydo bo'lishi mumkin.
Bundan tashqari, qon aylanishi bilan bog'liq muammolar yoki qonning yetarli darajada kislorod bilan ta'minlanmaganligi sababli teri rangi òzgarganligii yoki qora rangga ega bo'lganlarda kulrang rangga aylangan sianoz paydo bo'lishi mumkin.
Sog'liqni saqlash sohasi mutaxassislari ba'zi surunkali kasalliklarni tashxislash va operatsiyadan keyin og'riqni engillashtirish uchun lokal behushlikdan ham foydalanishlari mumkin.
Tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, lokal behushlik tizzani to'liq almashtirish operatsiyasidan keyin og'riqni boshqarish uchun morfin kabi opioidlardan ko'ra foydaliroq bo'lishi mumkin.
2010 yilda o'tkazilgan eski tadqiqot shuni ko'rsatdiki, lokal anestezikalar kalamushlarda yallig'lanishli ichak kasalliklarining ba'zi alomatlarini engillashtirdi. Biroq, dorilar odamlarda bunday ta'sirga ega yoki yo'qligini tasdiqlash uchun ko'proq tadqiqotlar talab etiladi
Lokal behushlik bilan bog'liq keng tarqalgan mahalliy asoratlar: in'ektsiya paytida og'riq, igna sinishi, behushlikning uzayishi va turli xil hissiy buzilishlar, ta'sir yetishmasligi, infektsiya, shish, gematoma, gingival shikastlanishlar, yumshoq to'qimalarning shikastlanishi va oftalmologik asoratlar.
E’TIBORINGIZ UCHUN UCHUN RAHMAT!!! E’TIBORINGIZ UCHUN UCHUN RAHMAT!!!
Do'stlaringiz bilan baham: |